سابقه و هدف: آزاتیوپرین یک داروی تضعیف کننده سیستم ایمنی می باشد استفاده از آزاتیوپرین موجب ایجاد عوارضی چون سمیت مغز استخوان، لوله گوارش، کبد و پانکراس می شود. سمیت کبدی ایجاد شده توسط این دارو، به واسطه یک ضایعه اکسیداتیو می باشد. ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی است و عملکرد آنتی اکسیدانی دارد. با توجه به نوع عارضه ایجاد شده توسط داروی آزاتیوپرین در بافت کبد، بر آن شدیم تا اثر حفاظتی ویتامین A در مقابل این دارو را بررسی نماییم.
مواد و روش ها: در این تحقیق، تعداد 40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار را به 4 گروه 10 تایی تقسیم نمودیم. به گروه شاهد، فقط سالین نرمال داده شد. گروه دوم و سوم روزانه و به مدت 7 روز ویتامین A را به صورت داخل عضلانی دریافت نمودند و گروه چهارم با شرایطی یکسان با 3 گروه دیگر، 7 روز سالین نرمال دریافت کرد. در روز 7 به هر دو گروه 3 و 4 میزان mg/kg15 داروی آزاتیوپرین به صورت داخل صفاقی و تک دوز تزریق شد. بعد از گذشت 24 ساعت از تزریق دارو، از تمامی حیوانات خون گیری شده و سپس نمونه پاتولوژی از بافت کبد آنها تهیه گشته، مورد مطالعه بیوشیمیایی و پاتولوژیکی قرار گرفتند.
نتایج: میانگین وزن خرگوش های گروه آزاتیوپرین برخلاف سه گروه دیگر که در پایان آزمایش افزایش داشت، کاهش یافته بود. میانگین مقادیر سرمی پارامترهای بیلی روبین تام، آلانین آمینو ترانسفراز، آسپارتات آمینو ترانسفراز و آنزیم فسفاتاز قلیایی در گروه آزاتیوپرین نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار نشان داد.
نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که استفاده از ویتامین A می تواند عوارض حاصل از تجویز داروی آزاتیوپرین در بافت کبد را کاهش دهد.
Amouoghli Tabrizi B, Mohajeri D, Doostar Y, Baradaran Alizade S, Khodadadi A, Farajzade F. Biochemical and pathological study of protective effect of Vitamin A in Azathioprine - induced hepatotoxicity in Rat. Feyz Med Sci J 2009; 13 (3) :180-187 URL: http://feyz.kaums.ac.ir/article-1-780-fa.html
عمواوغلی تبریزی بهرام، مهاجری داریوش، دوستار یوسف، برادران علیزاده ساعد، خدادادی علی، فرج زاده اهری فرزین. مطالعه بیوشیمیایی و پاتولوژیکی اثر پیش گیرانه مصرف ویتامین A بر عوارض کبدی . مجله علوم پزشکی فيض. 1388; 13 (3) :180-187