سابقه و هدف: تا به حال از سلولهای بنیادی مزانشیمی خرگوش در چندین مطالعه مرتبط با سلولدرمانی تجربی به ویژه بازسازی ضایعات استخوان و غضروف استفاده شده، در حالی که توان تمایز این سلولها در محیط کشت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مطالعهی حاضر به این موضوع میپردازد.
مواد و روشها: در مطالعه تجربی حاضر، با کشت نیم میلیلیتر مغز استخوان آسپیره شده از درشت نی خرگوش، سلولهای بنیادی مزانشیمی آن استخراج و در طی چندین پاساژ تکثیر گردید. سلولهای پاساژ 3، به مدت 21 روز در حضور مواد القاکننده تمایز، به استخوان چربی و غضروف کشت شدند و در پایان این مدت از نظر تمایز با رنگآمیزی اختصاصی و RT-PCR بررسی گردیدند.
نتایج: سلولهای جدا شده از نظر ریختشناسی، فیبروبلاستی بودند. این سلولها، در کشت تمایز استخوان تودههای استخوانی تشکیل دادند که با آلیزارین قرمز، قرمزرنگ شد. در کشت تمایز چربی، در سیتوپلاسم سلولها قطرات چربی تجمع یافت. این قطرات با رنگآمیزی Oil red قرمز شدند. برشهای تهیه شده از کشت تمایز غضروف، در رنگآمیزی تولوئیدن آبی، خاصیت متاکرومازی داشتند. بر اساس نتایج PCR- RT ، ژنهای استخوانی شامل استئوکلسین، استئوپونتین و کلاژن نوع I ، ژنهای بافت چربی شامل LPL ، PPAR alpha ، PPAR gamma و ژنهای سلولهای غضروفی نظیر آگریکان، کلاژن نوع II و X به ترتیب در کشت تمایز به استخوان، چربی و غضروف بیان شدند.
نتیجهگیری: در مجموع میتوان گفت که سلولهای بنیادی مزانشیمی جدا شده از مغز استخوان خرگوش از نظر توان تمایزی حداقل سه ظرفیتی بوده، قادرند به ردههای استخوانی، چربی و غضروفی تمایز یابند.
Baghban Eslaminejad M R, Nazarian H. Isolation of rabbit bone marrow mesenchymal stem cells and differentiontion into bone, cartilage, and adipose cell lineages. Feyz 2008; 11 (4) :7-13 URL: http://feyz.kaums.ac.ir/article-1-5-fa.html
باغبان اسلامینژاد محمدرضا، نظریان حمید. جداسازی، تکثیر و تمایز سلولهای بنیادی مزانشیمی مغز استخوان خرگوش به سلولهای رده استخوان، غضروف و چربی. مجله علوم پزشکی فيض. 1386; 11 (4) :7-13