سابقه و هدف: افت فشار خون طی بی حسی نخاعی از عوارض شایع و شناخته شده این روش می باشد. با توجه به گزارش های متعدد از موفقیت پیشگیری کننده هماکسل و به منظور مقایسه تجویز داخل وریدی محلول های کلوئیدی و کریستالوئیدی (هماکسل و رینگر) در پیش گیری از افت فشار خون طی بی حسی نخاعی، این تحقیق در بیمارستان فاطمیه همدان طی سال های 1376-77 انجام گرفت.

مواد و روش ها: پژوهش به روش کارآزمایی بالینی بر روی 100 بیماری که جهت بستن لوله های رحمی پس از زایمان، با بی حسی نخاعی مراجعه نمودند، صورت پذیرفت. قبل از بی حسی میزان ضربان قلب، فشار شریانی ثبت و کلیه بیماران بیحسی نخاعی دریافت و بعد به طور تصادفی به دو گروه تجربی و شاهد تقسیم گردیدند. در گروه تجربی 15 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم هماکسل و در گروه شاهد حجم مساوی رینگر از طریق ورید تجویز گردید و در دقایق 1، 5، 10، 15 و 30 تغییرات ضربان قلب، فشار شریانی و نیز نیاز به مصرف رینگر و نیاز به دوز افدرین بررسی و ثبت شد.

یافته ها: از 100 بیمار مورد مطالعه در دو گروه 50 نفری، بیماران به لحاظ سن و مدت جراحی مشابه بوده و کاهش ضربان قلب در گروه هماکسل کمتر از گروه رینگر و متوسط فشار شریانی در گروه رینگر 87 و در گروه هماکسل 101 بود، میزان نیاز به رینگر در گروه رینگر 80% و در گروه هماکسل 8 درصد (P<0.005) و نیاز به افدرین در گروه های مذکور به ترتیب 60 و 8 درصد بود (P<0.0005).

نتیجه گیری: در بیماران با خطر بالا (بیماران قلبی ریوی-بیماران کلیوی) می توان از محلول های کلوئیدی با حجم کمتر برای جلوگیری از افت فشار خون طی بی حسی نخاعی استفاده کرد.