سابقه و هدف : مرحله ­ی سوم زایمان خطرناک ­ ترین مرحله ­ی زایمان است، زیرا در صورت طولانی شدن خطر خون ­ ریزی پس از زایمان مادر را تهدید می ­ کند. لذا با توجه به اهمیت ویژه این مرحله از زایمان و تناقضات موجود در مورد عوامل مرتبط، تحقیق حاضر به منظور تع یی ن طول مرحله ­ی سوم زایمان و عوامل مرتبط با آن انجام گرفت.

مواد و روش ­ ها: این مطالعه به شکل مقطعی بر روی 1000 مورد از زایمان ­ های انجام شده در بیمارستان شبیه ­ خوانی کاشان طی سال ­ های 1385-1384 که به صورت پی در پی انتخاب شده بودند، صورت گرفت. معیارهای ورود به پژوهش حاملگی ت ک ­ قلو با زایمان طبیعی و سن حاملگی بیشتر از 20 هفته در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری داده ­ ها در این پژوهش پرسش ­ نامه و ساعت ثانیه ­ شمار بوده و جهت تجزیه و تحلیل داده ­ ها از آزمون آماری c ² ، OR و CI استفاده گردید.

نتایج: در این پژوهش میانگین و میانه ­ی مرحله ­ی سوم زایمان به ترتیب 03/6 و 5 دقیقه ب ه دست آمد. همچنین یافته ­ ها نشان داد که بین تعداد زایمان (04/0 p= )، تحریک زایمان با اکسی ­ توسین (00 2 /0 p= )، بی­دردی با پتیدین (008/0 p= ) و درناژ بند ناف جهت اداره مرحله سوم (001/0 p< ) با طول مرحله سوم ارتباط آماری معنی ­ داری وجود دارد، لیکن با سابقه ­ی سقط، سن حاملگی، تزریق اکسی ­ توسین جهت اداره ­ی مرحله ­ی سوم، وزن و جنس نوزاد ارتباط معنی ­ داری دیده نشد.

نتیجه ­ گیری: تحریک زایمانی، بی ­ دردی طی زایمان و درناژ بند ناف از عوامل طولانی شدن مرحله ­ی سوم زایمان و افزایش تعداد زایمان از عوامل مرتبط با کوتاهی آن شناخته شد. جهت پیشگویی و پیشگیری از مخاطرات مرحله ­ی سوم زایمان، توجه به این عوامل توصیه می ­ شود