سابقه و هدف: پیشنهاد شده است که سیستم اوپیوئیدی احتمالاً با سیستم آدرنرژیکی ارتباط دارد، اما تحقیقات کمتری پیرامون کاهش تمایل به اعتیاد توسط داروها صورت گرفته است. در این مطالعه اثرات مرفین با و بدون حضور کلونیدین و آیدازوکسان که به ترتیب آگونیست و آنتاگونیست رسپتورهای - a 2 آدرنرژیک هستند بر وابستگی به مرفین در موش صحرائی تعیین گردید.
مواد و روشها: تحقیق به روش Experimental و روی تعداد 32 موش و در 4 گروه شاهد، مرفین، مرفین توام با کلونیدین و مرفین توام با آیدازوکسان انجام گرفت. پس از بیهوش نمودن راتها با کتامین و رامپون و کانولگذاری در ورید وداجی با روش خودتزریقی راتها را معتاد کرده و دفعات فشار دادن اهرم در طول قرار گرفتن حیوان در قفس خود تزریقی در تمام دوره اعتیاد در همه گروهها ارزیابی گردید. میزان وابستگی به مرفین با آماره ANOVA مورد قضاوت آماری قرار گرفت.
یافتهها: تفاوت معنیداری بین دفعات فشار دادن فعال و غیرفعال اهرم در گروه شاهد دیده نشد. (2) در گروههای آزمون دفعات فشار دادن فعال اهرم به طور معنیداری بیش از دفعات فشار دادن اهرم به طور غیرفعال بود. همچنین گروه کلونیدین بیش از گروه شاهد مرفین مصرف کرد و گروه آیدازوکسان بیش از گروه کنترل اهرم را فشار داد (05/0 P< ).
نتیجهگیری و توصیهها: کلونیدین میزان وابستگی به مرفین را کاهش و آیدازوکسان این وابستگی را افزایش میدهد. این امکان وجود دارد که اثر تحریکی کلونیدین بر رسپتورهای - a 2 آدرنرژیک در هسته لوکوس سرلئوس ( LC ) سبب کاهش وابستگی به مرفین شده باشد. اثر مهاری آیدازوکسان بر رسپتورهای - a 2 آدرنرژیک سبب تحریک رهاسازی نور آدرنالین گشته و احتمالاً تمایل به مصرف مرفین را افزایش میدهد.
Banitaba S M, Alaei H. Surveying the effect of clonidine (α2 agonist) and idazoxan (α2 antagonist) on morphine dependency in rat. Feyz Med Sci J 2004; 8 (1) :26-32 URL: http://feyz.kaums.ac.ir/article-1-203-fa.html
بنی طباء سید مجتبی، علائی حجت ا.... بررسی اثر کلونیدین آگونیست گیرندههای -a2 و آیدازوکسان آنتاگونیست گیرندههای -a2 آدرنرژیک بر وابستگی به مرفین در رات. مجله علوم پزشکی فيض. 1383; 8 (1) :26-32