سابقه و هدف: با شناخت روزافزون بیماریها و ناخوشیهای مربوط به حضور افراد در ساختمان که میتواند به علل گوناگون فیزیکی، بیولوژیک، شیمیایی و در بعضی موارد با علل ناشناخته اتفاق افتند، بر آن شدیم که برای اولـین بار در ایران به بررسی یکی از این موارد ناخوشی یعنی نشانگان ساختمان بسته یا نشانگان ساختمان بیمار ( SBS ) در یکی از ساختمانهای بلند اداری شهر تهران در تابستان 1381 بپردازیم.
مواد و روشها: این تحقیق به روش توصیفی بر روی کلیه کارکنان اداری ساختمان انجام گرفت. شکایتهای فردی از علائم ذهنی و تحریکی و با استفاده از پرسشنامه تلفیقی بین دو پرسشنامه 2001 CCOHS و London Centre Hazards (1990) انجام گرفت. شیوع SBS در کارکنان تعیین و ارتباط عوامل انسانی، محیطی و ساختمانی با بروز این پدیده بررسی گردید.
یافتهها: از 312 نفر کارمند شاغل در ساختمان، 171 نفر به طور تصادفی انتخاب شدند. 96 نفر (1/56 درصد) این افراد مرد و 75 نفر (9/43 درصد) زن بودند. شیوع SBS در 7/58 درصد وجود داشته و بیشترین شیوع علائم در بین کارکنان خستگی با 3/57 درصد (غالباً) در 3 ماه گذشته در محیط کار میباشد. بیشترین شیوع علائم تحریکی، سوزش و آبریزش چشم (غالباً) 7/25 درصد می باشد. شیوع در مردان 3/46 درصد و در زنان 72 درصد بود (001/0 p< ). احساس کمبود در جریان هوا با 4/68 درصـد و احساس خفگی و سنگـینی هوا 1/59 درصد (با پاسخ همیشگی) بیشترین شیوع را دارد که مورد اخیر رابطه معنیداری با SBS داشت (02/0 p< ). رابطه معنیداری از لحاظ آماری بین سیگاری بودن، مدت اشتغال، سن و سکونت در طبقات مختلف با SBS به دست نیامد.
نتیجهگیری و توصیهها: فراوانی نشانگان ساختمان بیمار بسیار زیاد است و سیستم تهویه ساختمان احتمالاً یکی از مهمترین دلایل وجود سندرم میباشد. بررسی احتمال تأثیر اصلاح سیستم بر میزان بیماری توصیه میشود.
Sadeghniat K, PourYaghoub G R, Saberi H R, Hanachi P. Prevalence of sick building syndrome (SBS) in employees of Ministry of Housing and Urban Development, summer 2002. Feyz Med Sci J 2004; 8 (2) :1-6 URL: http://feyz.kaums.ac.ir/article-1-189-fa.html
صادق نیت خسرو، پوریعقوب غلامرضا، صابری حمید رضا، حناچی پیروز. بررسی شیوع Sick Building Syndrome در کارکنان وزارت مسکن، تابستان 1381. مجله علوم پزشکی فيض. 1383; 8 (2) :1-6