سابقه و هدف: برخی از ترکیبات شیمیایی از گروه آفتکشها با فعالیت کولیناستراز تداخل کرده و یا آن را مهار میسازند. اندازهگیری فعالیت کولیناستراز کاربرد زیادی در تشخیص آسیب کبد توسط حشرهکشها دارد. یکی از گروههایی که در معرض خطر مسمومیت با آفتکشها قرار دارند، کارگران شاغل در کارخانجات تولید سموم هستند . هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر کار در مجاورت سموم بر روی سطح آنزیم کولیناستراز و برخی از آنزیمهای کبدی میباشد.
مواد و روشها: این تحقیق یک مطالعه کوهورت بود که در سال ۱۳۸۴ بر روی کارگران یک کارخانه تولید سموم گیاهی انجام پذیرفت. در این مطالعه از ۶۳ نفر طی دو مرحلهی نمونه خون تهیه گردید. مرحلهی اول پیش از شروع به کار کارگران فصلی و مرحله دوم سه ماه بعد انجام پذیرفت. آزمایش کولیناستراز با استفاده از مادهی اولیه بوتیریل تیوکولین و آزمایشهای آلانین ترانس آمیناز و آسپارتات ترانس آمیناز به روش کینتیک انجام شدند.
نتایج: میانگین سطح کولیناستراز سرم در مرحلهی اول IU/L ۲۴۹۶ ± ۹۵۶۹ و در مرحلهی دوم IU/L ۲۰۶۷ ± ۷۹۷۰ بود. از نظر آماری کاهش کولیناستراز سرم معنیدار بود ( = ۱۵۹۹,۹۵% CI=۱۱۴۰-۲۰۵۸, p<۰,۰۰۱ آزمون t جفت و میانگین). افزایش آلانین ترانس آمیناز در مرحلهی دوم نسبت به مرحلهی اول از نظر آماری معنیدار است ( = -۷.۹, ۹۵% CI=-۱۰.۹—۴.۹, p<۰.۰۰۱ آزمون t جفت و میانگین). آسپارتات ترانس آمیناز مرحلهی اول و مرحلهی دوم دارای اختلاف معنیدار آماری نبودند. در مجموع هشت نفر (۷/۱۲ درصد) کاهش بیش از ۳۵ درصد در سطح کولیناستراز سرم و نه نفر (۳/۱۴ درصد) کاهشی بین ۲۶ تا ۳۵ درصد داشتند.
نتیجهگیری: علیرغم عدم ارتباط کاهش کولیناستراز با افزایش سطح آنزیمهای کبدی و با توجه به کاهش بیش از ۲۵ درصدی سطح کولیناستراز سرم در ۱۷ نفر (۲۷ درصد) از کارگران کارخانه سنجش رایج کولیناستراز سرم و کنترل آنزیمهای کبدی در کارگران شاغل در این گونه مشاغل الزامی به نظر میرسد.