سابقه و هدف: گیاه مرغ با نام علمی Cynodon dactylon L. pers. یکی از گیاهانی است که جنبه های دارویی موثری برای آن قائل شده اند. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات عصاره آبی ریزوم این گیاه بر میزان فعالیت آنزیم کاتالاز بافت های کبد وکلیه و نیز تغییرات بافتی بیضه در موش های دیابتی می باشد.
مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، ۳۰ سر موش صحرائی نر بالغ در ۵ گروه ۶ تایی قرار گرفتند. به موش های گروه شاهد سرم فیزیولوژی تزریق شد. بقیه حیوانات با تزریق داخل صفاقی استرپتوزوتوسین با دوز mg/kg ۷۰دیابتی شدند. به موش های دیابتی گروه سوم تا پنجم، عصاره آبی ریزوم مرغ به ترتیب با دوزهای ۵۰، ۲۵۰ و mg/kg۵۰۰ به مدت ۴ هفته خورانده شد. بعد از پایان دوره تیمار، فعالیت آنزیم کاتالاز در بافت های کبد و کلیه به روش Aebi اندازه گیری شد. برش های بیضه نیز رنگ آمیزی شده و مورد بررسی میکروسکوپی قرار گرفتند.
نتایج: میزان فعالیت آنزیم کاتالاز در بافت های کبد و کلیه موش های دیابتی درمان شده با عصاره در دوز mg/kg ۵۰۰ افزایش معنی داری نسبت به گروه دیابتی کنترل نشان داد (۰۵/۰>P). در گروه دیابتی کنترل چروکیده شدن توبول ها و افزایش فضای بینابینی لوبول ها در بیضه قابل مشاهده بود. علائم مذکور در گروه های تحت تیمار با عصاره در مقایسه با گروه دیابتی کاهش چشمگیری نشان داد.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که عصاره آبی مرغ اثرات مطلوبی بر میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و تغییرات بافتی بیضه در جریان بیماری دیابت دارد.