سابقه و هدف: این مطالعه با هدف بررسی تاثیر مصرف رژیم غذایی حاوی عصاره ی تخم کدو بر ساختار بیضه و پارامترهای بیوشیمیایی سرم خون موش های صحرایی بالغ تیمار شده با سیکلوفسفامید اجرا گردید.

مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی ۴۰ سر موش بالغ نژاد ویستار با وزن ۳۰۰-۲۵۰ گرم به ۴ گروه ۱۰ تایی تقسیم شدند. گروه اول (دارونما): موش های سالم دریافت کننده ۱ میلی لیتر نرمالین سالین. گروه دوم: سیکلوفسفامید با یک دوز ۱۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم بر وزن بدن، و گروه‌های سوم و چهارم: دوزهای ۳۰۰ و ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم در روز، عصاره تخم کدو را به صورت خوراکی و آغشته با غذا به مدت ۶ هفته بعد از تزریق داروی سیکلوفسفامید با همان دوز به صورت تزریق داخل صفاقی دریافت کردند. ساختارهای بافت شناسی و مورفولوژیک بیضه ها و هم چنین فاکتورهایی مانند MDA،ROS ، سطح آنتی اکسیدان و تستوسترون در سرم خون موش ها مورد ارزیابی قرار گرفتند.

نتایج: تعداد سلول های جرم و ضخامت اپی تلیوم در لوله های منی ساز در گروه تیمار شده با سیکلوفسفامید در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی داری (۰۰۱/۰>P) نشان دادند. این متغیرها در گروه دریافت کننده عصاره تخم کدو در مقایسه با گروه تیمار شده با سیکلوفسفامید به طور معنی داری افزایش یافت (۰۰۱/۰>P). تخم کدو با دوزهای ۳۰۰ و ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم سطح آنتی اکسیدان و ROS را در مقایسه با گروه های کنترل و تیمار شده با سیکلوفسفامید به ترتیب افزایش داد (۰۵/۰>P).

نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که تخم کدو با دوز ۳۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم در روز دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است و عوارض جانبی داروی سیکلوفسفامید بر روی پارامترهای بیضه موش‌های صحرایی را کاهش می دهد.