زمینه و هدف: شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در مشاغل مختلف درمانی از جمله کارشناسان هوشبری و اتاق عمل به دلایل ماهیت وظایف و زمان نسبتا طولانی انجام هر وظیفه در وضعیت استاتیک، نیازمند توجه خاصی میباشد. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین ریسک فاکتورهای اختلالات اسکلتی عضلانی در مشاغل مذکور انجام شده است.
روشها: این مطالعه از نوع توصیفی و تحلیلی در سال ۱۴۰۲ با بررسی ۷۲ نفر شامل ۳۸ نفر کارشناس اتاق عمل و ۳۴ نفر کارشناس هوشبری در مراکز آموزشی درمانی شهرستان گرگان انجام شد. روش انتخاب نمونه به صورت طبقه بندی تصادفی بود. اختلالات اسکلتی عضلانی با استفاده از پرسشنامه استاندارد نوردیک، و آنالیز وضعیت بدن با استفاده از روش ارزیابی وضعیت بدنی تمام بدن (REBA) انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۲۳ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سطح معنیداری تمام آزمون های آماری، کمتر از ۰/۰۵ در نظر گرفته شد.
یافتهها: بیشترین موارد اختلال اسکلتی عضلانی در یک سال گذشته در گروه اتاق عمل به ترتیب در ناحیه نشیمن و پشت (۴۲%)، شانه (۲۹%)، گردن (۲۴%) و کمر (۲۴%) دیده شد. درصورتی که در گروه هوشبری اختلالات بیشتر در ناحیه گردن (۳۵%)، شانه (۲۵%) و مچ و دست ها (۲۳%) مشاهده شد. بررسی رابطه بین نمره نهایی ارزیابی وضعیت بدن بدست آمده با اختلالات اسکلتی عضلانی، نیز نشان داد که با افزایش در سطح امتیاز نمره وضعیت بدن، درصد افراد مبتلا به اختلال اسکلتی- عضلانی به صورت هفتگی و سالانه افزایش مییابد.
نتیجهگیری: در کارشناسان هوشبری فاکتورهای عمده شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی شامل وضعیت های بدنی نامناسب، کار استاتیک بویژه در فعالیت ماسک گیری مشخص گردید در حالیکه در کارشناسان اتاق عمل این فاکتورها شامل وضعیت بدن نامناسب (بویژه در زمانی که به عنوان کمک جراح فعالیت می شود)، اعمال نیروی بیش از اندازه (بویژه در فعالیت پوزیشن دهی به بیمار) و ایستادن طولانی مدت مشخص شدند.