سابقه و هدف: با توجه به اهمیت تعیین مقدار قند خون افراد دیابتی برای تشخیص و درمان و امکان بروز عوارض در خون گیری های مکرر و به منظور یافتن روش غیرتهاجمی برای اندازه گیری قند خون و به منظور تعیین میزان همبستگی بین قند بزاق با قند خون، این تحقیق روی افراد سالم مراجعه کننده به بیمارستان الزهرا اصفهان در سال ۱۳۷۹ انجام گرفت.

مواد و روش ها: تحقیق به روش توصیفی و نمونه گیری به صورت Convenience بود. تعداد افراد شرکت کننده در مطالعه ۱۰ نفر بودند که از هر نفر ۱۳ آزمایش همزمان قند خون و قند بزاق در ۵ روز و در هر روز یک قند خون و بزاق ناشتا، یک قند خون و بزاق Postprandial و یک قند خون و بزاق ساعت ۵ بعدازظهر گرفته شد. آزمایش ها با روش گلوکز اکسیداز و به روش end point انجام گرفت و میزان همبستگی قند خون و بزاق با ضریب همبستگی اسپرمن تعیین و تعمیم پذیری آن مشخص گردید.

یافته ها: میانگین (±انحراف معیار) قند خون ناشتا mg/dl ۳,۴۳±۸۴.۹ بود حداقل سطح خونی گلوکز ۵۸mg/dl و حداکثر آن ۱۱۸mg/dl بود. میانگین (±انحراف معیار) بزاق آن ها mg/dl ۰.۸۱±۱.۲۲ بود. حداقل سطح گلوکز بزاق ۰.۳۲۳mg/dl و حداکثر آن ۴.۹۴۷mg/dl اندازه گیری شد. میزان همبستگی غلظت خون و قند بزاق ۰.۲۳ و ضریب همبستگی بین تمام افراد در روز اول ۰.۳۸، در روز دوم ۰.۲۹، روز سوم ۰.۰۱ و روز چهارم ۰.۳۷ بود.

نتیجه گیری و توصیه ها: ارتباط بین غلظت قند خون و قند بزاق ضعیف است. علاوه بر این چون دامنه تغییر غلظت قند خون کم است نمی توان از قند بزاق به عنوان اندکسی برای نمونه گیری و ارزیابی قند خون استفاده نمود.

سابقه و هدف: افزایش ضخامت لایه اینتیما-مدیا شریان کاروتید (cIMT) یک مارکر اولیه برای شناسایی تغییرات آترواسکلروتیک دیواره شریان ها است. هدف از این مطالعه تعیین cIMT در کودکان و نوجوانان مبتلا به دیابت تیپ ۱ و مقایسه با افراد سالم است.

مواد و روش ها: مطالعه مورد-شاهدی حاضر بر روی ۳۴ بیمار مبتلا به دیابت تیپ ۱ و ۳۳ فرد سالم با معیار ورود طول مدت ابتلا به دیابت بیشتر از یک سال و معیارهای خروج شامل مصرف داروهای ضدفشارخون، کم کننده لیپید و یا دخانیات، سابقه خانوادگی بیماری های قلبی- عروقی، وجود عوارض دیابت یا بیماری مزمن در شهر کاشان طی سال ۱۳۹۲ انجام شد. وزن، قد، فشارخون و cIMT افراد اندازه گیری شد. هم چنین، تست های آزمایشگاهی شامل FBS, HbA۱cو لیپیدها انجام شد.

نتایج: در مطالعه حاضر ۶۷ نفر (۳۴ فرد دیابتی و ۳۳ فرد سالم) ارزیابی شدند. میانگین مدت ابتلا به دیابت ۴۴/۵۱±۰۳/۷۶ ماه بود. میانگین سن افراد سالم ۷۳/۵±۳۵/۱۵ سال و افراد بیمار ۹۴/۷±۲۵/۱۵سال بود. میانگین cIMT افراد سالم ۰۶/۰±۴۳۹/۰ میلی متر و در افراد بیمار ۰۵/۰±۴۷۸/۰ میلی متر بود (۰۰۵/۰=P). هم چنین، حداکثرcIMT در بیماران بیش از گروه کنترل بود (۰۱/۰=P). رگرسیون خطی چندگانه نشان داد cIMT در گروه دیابت به طور متوسط ۰۱۲/۰ واحد بیشتر از گروه سالم است و به ازای هر یک واحد افزایش HbA۱c مقدار cIMT ۰۱۲/۰ افزایش می‌یابد.

نتیجه گیری: میانگین cIMT در بیماران دیابت تیپ ۱ بیش از گروه کنترل بوده و دارای همبستگی مثبت با مدت دیابت است، اما با پروفایل لیپیدی، فشار خون و اندکس توده بدنی همبستگی ندارد.