سابقه و هدف: در چندین مطالعه مصرف کاپتوپریل زیرزبانی در کنترل موارد اضطراری فشار خون بالا مؤثر بوده است اما در مـورد تعیین دوز اثر آن مـطالعهای انجام نشده است. هدف از این مـطالعه مقایسه اثر دو دوز ۵/۱۲ و ۲۵ میلیگرم کاپتوپریل زیرزبانی در کنترل موارد اضطراری فشار خون بالا در بیمارستان امام خمینی و امیراعلم تهران در سال ۱۳۸۱ بود.
مواد و روش ها : در یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده بیماران مبتلا به فشار خون بحرانی به شرط فشار خون مساوی یا بیشتر از ۱۱۰/۱۸۰ میلیمتر جیوه و عدم یافتهای به نفع آسیب اعضای حیاتی به صورت تصادفی در دو گروه ۲۰ نفره قرار گرفتند. به گروه اول ۵/۱۲ میلیگرم و به گروه دوم ۲۵ میلیگرم کاپتوپریل به صورت زیرزبانی تجویز شد. فشار خون سیستولی و دیاستولی قبل از تجویز دارو و سپس در دقایق ۵, ۱۰, ۲۰, ۳۰, ۴۵, ۶۰, ۹۰ و ۱۲۰ بعد از تجویز دارو اندازهگیری و ثبت شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آزمونهای آماری Chi - square, Reapeated measures ANOVA انجام شد.
یافته ها : بین دو گروه از نظر توزیع سنی, جنسی, سابقه ابتلا به فشار خون بالا, سابقه مصرف کاپتوپریل و میانگین فشار خون سیستولی و دیاستولی قبل از تجویز کاپتوپریل از نظر آماری تفاوت معنیداری وجود نداشت. میانگین ( ± انحراف معیار) فشار خون دیاستولی و سیستولی گروه اول از ۳ ± ۱۲۱ و ۴ ± ۲۱۰ در قبل از تجویز دارد به ۴ ± ۹۷ و ۶ ± ۱۶۳ میلیمتر جیوه در دقیقه ۱۲۰ و در گروه دوم از ۲ ± ۱۲۳ و ۳ ± ۲۰۲ به ۱ ± ۹۶ و ۴ ± ۱۶۵ میلیمتر جیوه کاهش یافت (۰۰۰۱/۰ P< ). روند تغییرات فشار دیاستولی و متوسط فشار خون بین دو گـروه مـشابه بـود. در ۶۰ و ۱۲۰دقیقه بعد از تـجویز ۵/۱۲ میلیگرم کاپتـوپریل به ترتیب ۸۰ درصد و ۷۵ درصد و بعد ازتجویز ۲۵ میلیگرم ۸۰ درصد و ۹۰ درصد از بیماران فشارخون دیاستولی کمتر از ۱۱۰ میلیمتر جیوه داشتند ( N.S ). در هر دو گروه عارضه جانبی جدی مشاهده نشد.
نتیجه گیر ی: ۵/۱۲ و ۲۵ میلیگرم کاپتوپریل زیرزبانی اثر مشابهی در کنترل موارد اضطراری فشار خون بالا در بیماران دارد.