سابقه و هدف: بررسی خصوصیات پیکرسنجی و ساختار بدنی ورزشکاران از پژوهشهای رایج در علوم ورزشی و طب ورزشی محسوب میگردد. این مطالعه به منظور تعیین خصوصیات پیکرسنجی دانشجویان دختر و پسر وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شرکتکننده در المپیاد ورزشی انجام گرفت.
مواد و روشها: تحقیق به روش توصیفی روی کلیه ورزشکاران شرکتکننده در المپیاد ورزشی انجام گرفت. قد، وزن، اندازه دور کمر و دور باسن و نیز اطلاعات مربوط به پیشینه ورزشی دانشجویان با مراجعه به محل برگزاری مسابقات در پرسشنامهای ثبت شدند. اطلاعات به دست آمده به صورت توصیفی ارائه شد.
یافتهها: ۳۷۰۰ دانشجوی ورزشکار در این مطالعه شرکت نمودند که از این تعداد ۲/۴۲% مونث و ۸/۵۷% مذکر بودند. میانگین قد دانشجویان پسر ۸۶/۱۷۷ سانتیمتر و دانشجویان دختر ۲۴/۱۶۲سانتیمتر بود. متوسط وزن دانشجویان پسر و دختر به ترتیب ۶۳/۷۱ و ۵۱/۵۶کیلوگرم محاسبه گردید. شاخص توده بدنی ( BMI ) دانشجویان پــسر ۶۱/۲۲ و دانشجویان دختر ۴۶/۲۱ کیلومتر بر مترمربع بود. ورزشکاران والیبال بیشترین فراوانی (۵/۱۳%)، BMI بالای ۲۵ را داشتند. در حالی که در کاراته و ژیمناستیک هیچیک BMI بالای ۲۵نداشتند. ۶/۳۰درصد از دانشجویان پسر ورزش اختصاصی خود را در دانشگاه، ۱/۳۱درصد در باشگاههای ورزشی، ۲/۲۷درصد. در دبیرستان و ۶/۱۰درصد در اماکن دیگر آموخته بودند,۱۰درصد از دانشجویان دختر ورزش اختصاصی خود را در دانشگاه، ۴/۱۹درصد در باشگاههای ورزشی۲/۴۴درصد در دبیرستان و ۲۶درصد در اماکن دیگر آموخته بودند. متوسط سابقه فعالیت ورزشی پسران ۲/۸ سال و دختران ۴۸/۵ سال بود.
نتیجهگیری: اکثریت دانشجویان رشتههای مختلف ورزشی در محدوده طبیعی BMI و نسبت دور کمر به دور باسن بودند. با توجه به میزان خصوصیات پیکرسنجی دانشجویان میتوان اقدام به تهیه لباسهای ورزشی در اندازه مناسب نمود. برنامههای تمرین و انتخاب دانشجویان ورزشکار را نیز میتوان با توجه به شاخصهای محاسبه شده طراحی نمود.