سابقه و هدف: میزان مقاومت و عوارض و مرگ و میر عفونتهای بیمارستانی بالاست و مشکلات فراوانی در مورد شستشوی دست با آب و صابون وجود دارد. ژل آنتیباکتریال به تازگی وارد بازار شده است و ادعا میشود که میتواند همان اثرات آب و صابون را داشته باشد و علاوه بر آن نیاز به شستشو با آب ندارد و میتواند جایگزین مناسبی برای آب و صابون باشد. بر این اساس این مطالعه روی کشت پوست دست پرسنل بیمارستان شهید بهشتی کاشان قبل و بعد از مصرف ژل آنتیباکتریال در سال ۱۳۸۰ انجام پذیرفت.
مواد و روشها: مطالعه در مرحله اول با طراحی توصیفی و در مرحله دوم با طراحی نیمهتجربی بر روی ۵۹ نفر از پرسنل بیمارستان انجام گرفت. انتخاب نمونه به صورت تصادفی ساده بود. ابتدا از دست پرسنل یک کشت تهیه کرده، حدود ۵ دقیقه بعد از مصرف ژل آنتیباکتریال ساخت کارخانه داروگر، یک نمونه کشت دیگر تهیه کردیم . نمونهها روی دو محیط BA و EMB کشت داده شد و شیوع آلودگی بر حسب نوع میکروارگانیسم تعیین و تأثیر ژل بر کمیت و کیفیت آن با تستهای مناسب آماری مورد قضاوت آماری قرار گرفت.
یافتهها: در آلودگی همزمان یافت شده در کشت پوست دست پرسنل شایعترین نوع میکروب به ترتیب استافیلوکوک کـوآگولاز منفی (۹/۷۲ درصد)، استافیلوکوک کوآگولاز مثبت (۵/۳۰ درصد)، باسـیلوس (۲۲ درصد)، کلبسیلا (۲/۱۰ درصد)، استرپتوکوک (۴/۳ درصد) و اشرشیاکلی (۷/۱ درصد) بود.
درصـد کاهـش ارگانیسمها پس از مصرف ژل آنتیباکتریال در استافـیلوکوک کـوآگـولاز مـنفی ۷/۹۰ درصـد ( P=۰,۰۰ ) و در استافیلوکوک کوآگولاز مثبت ۷/۶۶ درصد ( P=۰.۰۰۵ ) بود. در مورد ارگانیسمهایی که به تعداد کم جدا گردیدند، درصد کاهش در مورد کلبسیلا و اشرشیاکلی صددرصد و در مورد استرپتوکوک پنجاه درصد بود.
نتیجهگیری و توصیهها : با توجه به اینکه یکی از مهمترین راههای انتقال عفونتهای بیمارستانی از طریق دست پرسنل است و از آنجا که به نظر میرسد که ژل آنتیباکتریال میتواند روی میکروارگانیسمهای دست پرسنل بیمارستانی مؤثر باشد و با توجه به کاربرد ساده این ژل و عدم نیاز به آب پیشنهاد میگردد از این ژل به جای آب و صابون برای ضدعفونی کردن دست پرسنل بیمارستان قبل و بعد از هر تماس با بیمار استفاده گردد. همچنین انجام یک تحقیق تجربی در مراکز مختلف بیمارستانی را توصیه مینماید.