دانیال شعبان نیا، محمد راضی جلالی، علی شهریاری، هدیه جعفری، معصومه احمدی زاده،
دوره ۲۸، شماره ۶ - ( دوماه نامه ۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: ترشح و فعالسازی سایتوکینها از مهمترین عوامل مؤثر در بیماریزایی سم عقرب است. هدف از مطالعه حاضر تعیین اثرات فراکسیونهای سم عقرب همیاسکورپیوس لپتوروس بر آزادسازی سایتوکینهای IL-۱، IL-۶ و TNF-α در موشهای صحرایی نر بود.
روشها: در این مطالعه، سم عقرب با استفاده از کروماتوگرافی به ۶ فراکسیون تقسیم شد. سپس، ۱۸۰ سر موش صحرایی نر بهطور تصادفی به ۱۵ گروه مساوی تقسیم شدند و فراکسیونها به دو دوز ۱۰۰۰ و ۳۰۰۰ µg/kg به آنها تجویز گردید (معادل ۲/۱ و ۶/۱ LD۵۰). گروهها شامل یک گروه شاهد، یک گروه تیمار شده با سم خام با دوز ۱۰۰۰ µg/kg، یک گروه تیمار شده با سم خام با دوز ۳۰۰۰ µg/kg و۶ گروه تیمار شده با فراکسیونهای سم با دوز ۱۰۰۰ µg/kg و ۶ گروه تیمار شده با فراکسیونهای سم با دوز ۳۰۰۰ µg/kg بودند. تیمارها بهصورت داخل صفاقی تزریق شدند. پس از تزریق، خونگیری در زمانهای ۱، ۳، ۶ و ۲۴ ساعت انجام شد و میزان سایتوکینها با استفاده از کیتهای آزمایشگاهی اندازهگیری گردید.
یافتهها: تجزیهوتحلیل دادهها نشان داد که فعالیت تمامی سایتوکینهای مذکور در گروههای سم خام بهطور معناداری بیشتر از گروه شاهد و سایر گروهها بود (۰/۰۵>P). بیشترین اثر در گروه سم خام مشاهده شد و پس از آن، فراکسیون ۲ و سپس فراکسیون ۶ بیشترین تأثیر را داشتند.
نتیجهگیری: احتمالاً میتوان فراکسیون ۲ را بهعنوان مهمترین قسمت از سم عقرب همیاسکورپیوس لپتوروس در نظر گرفت که باعث ایجاد التهاب و علائم التهابی در بدن میشود.