سابقه و هدف: با توجه به عوارض کیست هیداتیک و شیوع متفاوت آن و عدم آگاهی از وضعیت آلودگی در منطقه و به منظور تعیین شیوع آلودگی در مناطق شهری و روستایی همدان این مطالعه طی سال 1370 انجام گرفت.

مواد و روش ها: این بررسی یک مطالعه توصیفی (Descriptive) است که بر روی 1530 نفر از ساکنین تحت پوشش مراکز بهداشتی-درمانی شهری و خانه های بهداشت روستایی صورت پذیرفت. اطلاعات مربوط به افراد از قبیل سن، جنس، محل سکونت و شغل در فرم اطلاعاتی ثبت و از هر فرد 5cc خون وریدی گرفته شد، سپس بر روی کلیه افراد آزمایش پوستی کازونی به عمل آمد. جهت جستجوی آنتی بادی های ضد انگل در سرم ها خون تهیه گردیده از روش IFA استفاده شد. ملاک تعیین آلودگی با این آزمایش، تیتر 1/10 بود و روی سرم های مثبت عیارهای بالاتر نیز تعیین گردید. در صورتی که با این روش، سرمی مثبت تشخیص داده می شد، جهت اطمینان بیشتر با روش IHA نیز بررسی می گردید. ملاک تعیین آلودگی با این آزمایش تیتر 1/64 بود و تیترهای بالاتر نیز مشخص شد. شیوع آلودگی در منطقه تعیین و فاصله اطمینان آن برای کل مناطق شهری و روستایی برآورد گردید.

یافته ها: از بررسی 1530 نمونه، 46 نفر (3%) با روش IFA آلوده تشخیص داده شدند که فاصله اطمینان شیوع برای کل جامعه (3.8-2.2=CI) برآورد گردید. آلودگی در مردان 2.9% و در زنان 3.1% بود. 3.4 درصد از شهرنشینان و 2.7% از روستانشینان آلوده به کیست هیداتیک بودند که فاصله اطمینان آن برای کل مناطق شهری (4.8-2=CI) و برای کل مناطق روستایی (3.8-1.6=CI) درصد برآورد شد. تحقیق نشان داد با هر دو روش IFA و IHA آلودگی زنان بیشتر از مردان است.

نتیجه گیری: تحقیق نشان داد آلودگی در منطقه از شیوع بالایی برخوردار است، از این رو توجه به افراد در معرض خطر بویژه زنان از اهمیت خاصی برخوردار است و باید اقدامات موثر پیشگیری و کنترل با هماهنگی تمامی سازمان ها بخصوص در زمینه آموزش بهداشت همگانی و کنترل سگ ها در منطقه به اجرا در آید تا از عوارض بهداشتی و اقتصادی جلوگیری گردد.