|
ارزیابی اثر محافظتی تجویز همزمان عصاره هیدروالکلی علف لیمو (Cymbopogon citratus) و ویتامین E بر شاخصهای سونوگرافیک، استرس اکسیداتیو و سطح تستوسترون در مدل ایسکمی–ریپرفیوژن بیضه در رت
|
کامبیز یوسفی    ، مهدی فرید ، الهام مقتدایی خوراسگانی* ، مهرداد یادگاری |
| ، Moghtadaiee@gmail.com |
|
|
چکیده: (3 مشاهده) |
مقدمه
چرخش طناب بیضهای یک اورژانس اورولوژیک است که با قطع جریان خون، منجر به ایسکمی و آسیب شدید بافتی میشود. بازگشت جریان خون (ریپرفیوژن) خود از طریق القای استرس اکسیداتیو، آسیب را تشدید میکند. هدف این مطالعه، بررسی اثر همزمان عصاره هیدروالکلی علف لیمو (Cymbopogon citratus) و ویتامین E بر شاخصهای سونوگرافیک، استرس اکسیداتیو و سطح تستوسترون در مدل ایسکمی–ریپرفیوژن بیضه در رت بود. این تحقیق با توجه به اهمیت حفظ عملکرد بیضه پس از جراحی اورژانس دتورشن و نیاز به مداخلات محافظتی مؤثر طراحی شد.
مواد و روشها
در این مطالعه تجربی، ۳۰ رت نر بالغ نژاد ویستار (وزن ۲۵۰±۳۰ گرم) بهطور تصادفی به پنج گروه ۶تایی تقسیم شدند: گروه کنترل منفی (بدون مداخله)، کنترل مثبت (ایسکمی–ریپرفیوژن بدون درمان)، گروه دریافتکننده عصاره علف لیمو (۴۰۰ mg/kg/day، داخل صفاقی)، گروه دریافتکننده ویتامین E (۱۶۰ mg/kg/day، عضلانی) و گروه ترکیبی (دریافت همزمان هر دو ترکیب). ایسکمی بیضه چپ از طریق چرخش ۷۲۰ درجهای طناب اسپرماتیک به مدت ۳ ساعت القا شد و سپس دتورشن انجام گردید. شاخصهای سونوگرافی (اندازه بیضه، شاخص مقاومت عروقی (RI) و اکوژنیسیته) در روزهای ۱ و ۲۱ ارزیابی شدند. سطح سرمی مالوندیآلدهید (MDA)، ظرفیت آنتیاکسیدانی کل (TAC)، گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT) و تستوسترون با روشهای بیوشیمیایی سنجیده شد. بیان ژنهای آنتیاکسیدانی سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و کاتالاز (CAT) نیز با Real-Time PCR بررسی گردید. تحلیل آماری با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون توکی انجام شد (سطح معناداری P<0.05).
نتایج
نتایج سونوگرافی نشان داد تجویز همزمان عصاره علف لیمو و ویتامین E بهطور معناداری باعث بهبود پارامترهای ساختاری و عملکردی بیضه شد. در روز ۲۱، اندازه بیضه در گروه ترکیبی (۱۲۲.۹۵±۲.۳۹ mm) بهطور قابل توجهی بزرگتر از کنترل مثبت (۷۷.۳۲±۳.۴۱ mm) و نزدیک به کنترل منفی (۱۲۸.۳۳±۳.۴۳ mm) بود (P<0.001). شاخص مقاومت عروقی (RI) در گروه ترکیبی (۰.۵۸±۰.۰۱) بهطور معناداری کاهش یافت و به سطح کنترل منفی (۰.۵۷±۰.۰۲) نزدیک شد (P<0.001). امتیاز اکوژنیسیته در گروه ترکیبی (۰.۶۳±۲.۰۰) نیز بهطور معناداری بهتر از کنترل مثبت (۳.۰۰±۰.۰۰) بود (P<0.001). در ارزیابیهای بیوشیمیایی، سطح MDA در گروه ترکیبی (۲.۱۲۲±۰.۲۱۱ nmol/mg پروتئین) بهطور معناداری کمتر از کنترل مثبت (۴.۸۵۲±۰.۲۸۳ nmol/mg پروتئین) بود (P<0.001). ظرفیت آنتیاکسیدانی کل (TAC) در گروه ترکیبی (۰.۴۷۵±۰.۰۲۷ mmol/L) بهطور معناداری افزایش یافت (P<0.001). سطح GGT در گروه ترکیبی (۰.۰۱۰±۰.۵۱۰ U/mg پروتئین) بهطور معناداری کاهش یافت و به کنترل منفی نزدیک شد (P<0.001). سطح سرمی تستوسترون در گروه ترکیبی (۰.۹۴۸±۰.۰۲۵ ng/mL) بهطور معناداری بالاتر از کنترل مثبت (۰.۴۳۳±۰.۰۷۵ ng/mL) بود (P<0.001). آنالیز ژنتیکی نیز نشان داد بیان ژنهای SOD و CAT در گروه ترکیبی بهطور معناداری افزایش یافت (P<0.001).
بحث
یافتههای این مطالعه اثر محافظتی سینرژیک ترکیب عصاره علف لیمو و ویتامین E را در کاهش آسیبهای ایسکمی–ریپرفیوژن بیضه تأیید میکند. بهبود شاخصهای سونوگرافی (افزایش اندازه بیضه، کاهش RI و بهبود اکوژنیسیته) نشاندهنده حفظ ساختار بافتی و بهبود همودینامیک بیضه است. کاهش MDA و افزایش TAC نشاندهنده تقویت سیستم دفاعی آنتیاکسیدانی و کاهش استرس اکسیداتیو است. کاهش GGT بیانگر حفظ یکپارچگی سلولهای سرتولی و افزایش تستوسترون نشاندهنده حفظ عملکرد سلولهای لیدیگ است. افزایش بیان ژنهای SOD و CAT مکانیسم مولکولی اثر محافظتی ترکیب درمانی را توضیح میدهد. این نتایج با مطالعات پیشین در مورد اثرات آنتیاکسیدانی جداگانه علف لیمو و ویتامین E همخوانی دارد، اما برای اولین بار اثر سینرژیک این ترکیب در مدل ایسکمی–ریپرفیوژن بیضه با استفاده از پارامترهای سونوگرافیک غیرتهاجمی مستند میشود.
نتیجهگیری
تجویز همزمان عصاره هیدروالکلی علف لیمو و ویتامین E میتواند بهعنوان یک رویکرد محافظتی مؤثر در کاهش عوارض ایسکمی–ریپرفیوژن بیضه مورد استفاده قرار گیرد. این ترکیب درمانی با اثر سینرژیک، از طریق تقویت دفاع آنتیاکسیدانی، بهبود جریان خون بیضه و حفظ عملکرد غدد جنسی، از آسیب بافتی و اختلالات عملکردی بیضه جلوگیری میکند. این مداخله پتانسیل کاربرد بالینی در مدیریت جراحی چرخش بیضه در دامپزشکی را دارد و زمینه را برای تحقیقات آینده در زمینه بهبود نتایج پس از جراحی اورولوژیک فراهم میسازد. پیشنهاد میشود مطالعات دوز-پاسخ و ارزیابی بلندمدت اثرات این ترکیب بر پارامترهای اسپرماتوژنز و باروری انجام شود. |
|
| واژههای کلیدی: علف لیمو، ویتامین E، چرخش بیضه، استرس اکسیداتیو، شاخص مقاومت، اکوژنیسیته، تستوسترون، سونوگرافی، MDA، TAC |
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
medicine, paraclinic
دریافت: 1404/6/27 | ویرایش نهایی: 1404/9/18 | پذیرش: 1404/9/18
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
_-_Copy.png)
.png){kind=logo}
