سابقه و هدف: اهمیت بهداشتی سوسری آلمانی در اماکن شهری در حال افزایش است. امروزه محققان بهدنبال حشرهکشهای سازگار با محیط زیست هستند. میزان سمّیت اسانس گیاهان رزماری (Rosmarinus officinalis L.) و اسطوخودوس (Lavandula angustifolia Mill.) بر روی سوسری آلمانی در شرایط آزمایشگاهی ارزیابی شد. مواد و روشها: اسانس گیاهان با دستگاه کلونجر بهروش تقطیر استخراج گردید. سپس میزان سمّیت آنها با آغشتهکردن کاغذهای صافی با غلظتهای 5/62، 50، 5/37، 25، 5/12، 25/6، 8/1 و 75 µg/m2 و قراردادن آنها در محیط سوسریهای بالغ نر، مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج: نتایج آنالیز رگرسیون پروبیت بر روی میزان مرگومیر سوسریها بعد از 24 ساعت نشان داد که با افزایش غلظت اسانسها، میزان مرگومیر سوسریها نیز افزایش یافت. اثر حشرهکشی اسانس اسطوخودوس (LD50: 32.54 µg/m2) بیشتر از رزماری (LD50: 35.97 µg/m2) بود و اسانس اسطوخودوس با دوز کمتری اثر حشرهکشی خود را نسبت به رزماری اعمال کرد. نتیجهگیری:با توجه به اینکه LD50 اسانس اسطوخودوس و اسانس رزماری پایینتر از دوزهای مصرفی حشرهکشهای شیمیایی میباشند و با عنایت به بروز پدیده مقاومت، به نظر میرسد اسانس گیاهانی مانند اسطوخودوس و رزماری بتوانند در آینده جایگزین مناسبی برای حشرهکشهای شیمیایی که در برنامه کنترل آفات قرار دارند، باشند.
Tavakoli M M, Davari B, Nasirian H, Salehzadeh A, Moradkhani S, Zahirnia A H. Investigation of insecticidal properties of Rosmarinus officinalis L. and Lavandula angustifolia Mill. essential oils against German cockroach in laboratory conditions. Feyz Med Sci J 2021; 25 (3) :994-1002 URL: http://feyz.kaums.ac.ir/article-1-4254-fa.html
توکلی محمد مهدی، داوری بهروز، نصیریان حسن، صالح زاده عارف، مرادخانی شیرین، ظهیرنیا امیرحسین. بررسی خواص حشره کشی اسانس گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis) و اسطوخودوس (Lavandula angustifolia) بر روی سوسری آلمانی در شرایط آزمایشگاهی. مجله علوم پزشکی فيض. 1400; 25 (3) :994-1002