سابقه و هدف: پرستارانی که اعمال خود را بر اساس مدارک و شواهد علمی پایهگذاری نمودهاند توانستهاند مراقبت باکیفیتی را ارایه داده و از مدت بستری و هزینههای بیماران بکاهند. به همین دلیل در سالهای اخیر تاکید بر مراقبت مبتنی بر شواهد به عنوان راهی برای اعتلای خدمات سلامت مورد تاکید سیاستگذاران نظام سلامت قرار گرفته است. با وجود این، ادراکات پرستاران ایران در زمینه مراقبت مبتنی بر شواهد مورد بررسی قرار نگرفته است. از این رو این مطالعه در سال 1384 به بررسی ادراکات پرستاران شاغل در مراکز تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی کاشان دربارهی مراقبت مبتنی بر شواهد پرداخته است.
مواد و روشها: مطالعه با طراحی کیفی بر روی 21 نفر از ردههای مختلف پرستاری شامل 9 پرستار، 6 سرپرستار، 3 مترون و مدیر ارشد پرستاری و سه مدرس پرستاری که با روش نمونهگیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند انجام شد. دادهها از طریق مصاحبهی نیمهسازمان یافته و مشاهده جمعآوری شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روش تحلیل محتوا مطابق با روش شیواکومجرن انجام شد.
نتایج: شرکتکنندگان در مطالعه دارای سابقهی کار 7/4 ± 9/9 سال بودند. دادههای تحقیق در دو طبقه " مفهوم مراقبت مبتنی بر شواهد" و" ماهیت شواهد" قرار گرفت . شرکتکنندگان واژهی "مراقبت اصولی" را معادل با مراقبت مبتنی بر شواهد به کار میبردند. از نظر آنها مراقبت مبتنی بر شواهد "مراقبتی علمی و مبتنی بر دانش حرفهای پرستار است که باید بر اساس نیاز بیمار و با هدف رفع این نیاز انجام شود". دادههای مربوط به ماهیت و منابع شواهد در پنج زیرطبقه "دانش بیمار"، "دانش محیطی"، "دانشآموخته شده"، "دانش عملی" و "دانش تحقیقی" قرار گرفت. از نظر شرکتکنندگان، در حال حاضر مراقبت پرستاری عمدتا بر اساس روتین و "دانش عملی" حاصل از تجارب بالینی پرستار انجام شده و دانش حاصل از تحقیقات جدید پرستاری کمترین نقش را در مراقبت ایفا میکند.
نتیجهگیری: بر اساس یافتههای این تحقیق، در حال حاضر شواهد حاصل از تحقیقات کمتر در مراقبت پرستاری به کار میروند. پرستاران در زمینهی درک ارزش و اهمیت تحقیق و کاربرد یافتههای حاصل از آن با مشکل مواجه هستند از این رو پیشنهاد میشود تا ضمن تاکید بر مفهوم مراقبت مبتنی بر شواهد و نیز روشهای تولید، بازیابی و ارزیابی شواهد تحقیقی در برنامهی آموزش پرستاری، سیاستهای تشویقی برای پرستارانی که عملکرد مبتنی بر شواهد داشته و در جهت ارتقای دانش و مهارت خود و ارتقای کیفیت مراقبت تلاش میکنند در نظر گرفته شود.