سابقه و هدف: با توجه به اهمیت ایجاد بی دردی و عوارض کمتر بعد از عمل جراحی و با توجه به گزارش های متعدد و گاهی متناقض در مورد تاثیر اضافه کردن فنتانیل و به منظور مقایسه تاثیر مورفین اپیدورال با فنتانیل و بدون فنتانیل، این تحقیق روی بیماران تحت عمل توراکوتومی بیمارستان مسیح دانشوری انجام گرفت.

مواد و روش ها:تحقیق به روش کارآزمایی بالینی دوسوکور بر روی تعداد 74 بیمار صورت پذیرفت و موارد منع مصرف داروها خارج گردید. در گروه شاهد مورفین 0.5mg/kg و در گروه تجربی مخلوطی از آن و فنتانیل تجویز گردید. شدت درد افراد دو گروه با Verbal Pain Score اندازه گیری و نیز عوارض بعد از عمل تا 48 ساعت بررسی و ثبت گردید و یافته های آن مورد قضاوت آماری قرار گرفت.

یافته ها: از هر گروه تعداد 7 نفر به دلایل مختلف خارج و تحقیق بر روی 60 نفر شاغل، 31 نفر در گروه مورفین و 29 نفر در گروه مورفین توام با فنتانیل مورد مطالعه قرار گرفتند که به لحاظ سن و جنس با هم مشابه بودند. در گروه مورفین 22 نفر (71%) و در گروه توام 14 نفر (48.3%) عوارض وجود داشت (P<0.07). این عوارض در زنان گروه شاهد 92.3% و گروه مورد 55.5% و مدت زمان بی دردی مازاد بر انتظار گروه مورفین 4.8±8 و 4.5±9.03 ساعت بود و مدت زمان بی دردی مازاد بر انتظار گروه مورفین 4.8±2 ساعت و در گروه توام 4.5±5 ساعت بود (P<0.02).

نتیجه گیری و توصیه ها: اضافه کردن فنتانیل به مورفین بر حسب کاهش عوارض و طول مدت بی دردی می گردد. تحقیق بیشتر را توصیه و نیز لحاظ کردن یک گروه دیگر به عنوان گروه آزمون فقط فنتانیل را پیشنهاد می نماید.