سابقه و هدف: در طی ورم پستان تحت بالینی تغییرات متعددی در ترکیب شیر از جمله در عناصر معدنی آن ایجاد می‌شود که نقش مهمی در تشخیص این بیماری دارد. در این تحقیق، تغییرات مقادیر کلر، سدیم و پتاسیم شیر در سنین مختلف گاومیش‌های رودخانه‌ای مبتلا به ورم پستان تحت بالینی در شهرستان تبریز مورد بررسی قرار گرفت.

مواد و روش‌ها: 580 نمونه شیر از کارتیه‌های حدود 150 سر گاومیش رودخانه‌ای در شرایط بهداشتی در فصل پاییز جمع‌آوری شد. نمونه‌های شیر با آزمایش‌های CMT و کشت باکتریایی مورد ارزیابی قرار گرفته و براساس نتایج کشت باکتریایی (مثبت/منفی) و سن (کمتر از 3، 6-3 و بزرگتر از 6 سال) تقسیم بندی شدند. در تمامی نمونه‌ها مقادیر کلر با استفاده از روش الکترود انتخابی یونی، سدیم و پتاسیم نیز با روش فلیم‌فتومتری اندازه گیری شد.

نتایج: بین گروه‌های با کشت باکتریایی مثبت و منفی اختلاف معنی‌داری از نظر مقادیر تمامی عناصر مورد مطالعه وجود داشت (05/0>P) و مقادیر سدیم و کلر افزایش و پتاسیم کاهش معنی‌داری در گروه با کشت مثبت باکتریایی در مقایسه با گروه دیگر داشت ولی مقادیر آنها در گروه‌های سنی مختلف هیچ‌گونه اختلاف معنی‌داری نداشت.

نتیجه‌گیری: بر این اساس، ورم پستان تحت بالینی منجر به افزایش سدیم و کلر و نیز کاهش پتاسیم شیر در گاومیش رودخانه‌ای شده، بنابراین بررسی تغییرات آنها می‌تواند نقش مهمی در ارزیابی کیفیت شیر و تشخیص این بیماری در این گونه داشته باشد.