سابقه و هدف: کرم‌های خاکی بخشی از زنجیره‌ی غذایی در اکوسیستم خاک هستند که پارامترهای رشدی آن‌ها به‌طور نامطلوبی تحت تأثیر آلودگی‌های خاک قرار می‌گیرد. چنانچه آلاینده‌های فلزی سنگین وارد بدن کرم‌های خاکی شوند، از طریق زنجیره‌ی غذایی به بدن موجودات زنده‌ی دیگر وارد شده و سلامت و حیات آن‌ها را به خطر می‌اندازد. با توجه به حساسیت کرم‌های خاکی به آلودگی، می‌توان از آن‌ها به‌عنوان شاخص زیستی خاک‌های آلوده استفاده نمود.

مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر به‌صورت یک آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. سطوح مختلف آلودگی خاک به کروم شامل صفر، 5، 10، 20، 40، 80، 160و 320 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک تعیین گردید. کرم‌های خاکی در چهار بازه‌ی زمانی 15، 30، 45 و 60 روزه در معرض خاک‌های آلوده قرار گرفتند. صفات مورد بررسی شامل زنده‌مانی، وزن و تولید کوکون توسط کرم‌های خاکی بود.

نتایج: آنالیز واریانس داده‌ها نشان داد که با افزایش غلظت کروم در خاک، زنده‌مانی، وزن و تولید کوکون به‌طور معنی‌داری کاهش می‌یابد. اثر گذشت زمان بر این صفات نیز معنی‌دار بوده و پس از گذشت 15 روز از شروع آزمایش، زنده‌مانی و وزن کرم‌های خاکی به‌ترتیب 54/13 و 76/10 درصد کاهش یافت.

نتیجه‌گیری: با توجه به حساسیت کرم‌ها به کروم، می‌توان از آن‌ها به‌عنوان شاخص آلودگی خاک استفاده نمود.