سابقه و هدف: دیابت، افزایش کلسترول و پرفشاری خون سه عامل خطر عمده ا ی هستند که باعث افزایش بروز بیماریهای قلبی ـ عروقی می شوند. از دیرباز علاقه زیادی به بررسی نقش «سیر» در کاهش عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی وجود داشته است. این تحقیق اثر قرص سیر در بیماران دیابتی نوع دوم مبتلا به هیپرلیپیدمی مورد بررسی می د هد.

مواد و رو ش ها: در یک کارآزمایی بالینی (به روش قبل و بعد) بر روی 50 بیمار دیابتی نوع دوم مبتلا به هیپرلیپیدمی (39 زن و 11 مرد با غلظت کلسترول سرم ≤ 220 میلی گرم در دسی لیتر) تأثیر مصرف قرص سیر بر میزان قند خون، لیپیدهای پلاسما و فشار خون، مورد ارزیابی قرار گرفت. هر قرص حاوی 300 میلی گر م پودر سیر بود که به میزان سه بار در روز و به مدت 6 هفته بوسیله بیماران مصرف شد. در ابتدا و انتهای مطالعه، میزان قند خون، هموگلوبین گلیکوزیله، فشار خون و فراسنجهای لیپیدی انداز ه گیری شدند. همچنین از پرسشنامه یادآمد 24 ساعته خوراک جهت بررسی مصرف غذایی بیماران استفاده شد.

یافته ها : نتایج مطالعه نشان داد که مصرف قرص سیر به مدت 6 هفته بطور معنی د اری کلسترول تام و کلسترول LDL را کاهش می د هد. کلسترول تام از 42/39 ± 06/257 در ابتدای مطالعه به 43/45 ± 10/242 میلی گرم در د سی لیتر در انتهای مطالعه (015/0 P< ) و کلسترول LDL از 75/45 ± 58/169 در ابتدای مطالعه به 90/35 ± 65/140 میلی گرم در دسی لیتر در انتهای مطالعه (001 /0 P< ) کاهش یافت. از طرف دیگر میزان کلسترول HDL از 29/8 ± 6/41 در ابتدای مطالعه به 29/9 ± 91/44 میلی گر م در دسی لیتر در انتهای مطالعه (02/0 > P ) افزایش یافت. از میزان فشارخون سیستولیک بطور معنی د اری بسته شد طوری که از 94/17 ± 04/133 در ابتدای مطالعه به 58/17 ± 16/128 میلی متر جیوه در انتهای مطالعه رسید (03/0 P< ). تغییرات معنی د اری در فشار خون دیاستولیک، قند خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و تر ی گلیسرید سرم مشاهده نشد. همچنین ترکیب رژیم غذایی بیماران تغییرات معنی داری را نشان نداد.

نتیجه گیر ی: مصرف قرص سیر به مدت 6 هفته بطور معنی د اری کلسترول تام، کلسترول LDL و فشار خون سیستولیک را کاهش و کلسترول HDL را افزایش می د هد. پیشنهاد می شود در این خصوص مطالعات دیگری نیز انجام شود تا ضمن کسب اطمینان از کیفیت، کارآیی و سالم بودن آن، فرآورده مزبور به طور گسترده در دسترس بیماران قرار گیرد.