سابقه و هدف: با توجه به استفاده از گلاب در درمان دردهای روماتیسمی ، قلبی و همچنین در پخت انواع شیرینیها و تهیه بستنیها، اطلاع از میزان اسانس گلابهای تولید شده از اهمیت ویژهای برخوردار است. این پژوهش به منظور بررسی میزان اسانس گلابهای تولیدی و عرضه شده در شهرستان کاشان در بهار 1384 انجام گردید.
مواد و روشها: پژوهش با طراحی مطالعه توصیفی بر روی 398 نمونه گلاب از کارگا ه های گلابگیری، کارخانه ها ی صنعتی تولید گلاب و مراکز عرضه گلاب در سطح منطقه کاشان در بهار سال 1384 انجام گرفت که پس از مراجعه به کارگا ه ها، کارخانه ها و مراکز عرضه ، گلابها نمونهبرداری شده و به آزمایشگاه انتقال یافت . سپس آزمایش شیمیایی (تعیین میزان اسانس) با روش پنتان انجام شد. حداقل اسانس مورد قبول 12 میلیگرم در 100 میلیلیتر است. با توجه به استانداردهای ملی غذایی ، گلاب از نظر میزان اسانس به سه دسته سبک (99/11-1/0) ، متوسط (35-12) و سنگین (بیشتر از 35 ) تقسیم بند ی می شوند. نتایج حاصل با استفاده از آزمون t مورد آنالیز آماری قرار گرفت.
نتایج : وضعیت اسانس گلاب تولید شده در کارگاههای گلابگیری و سطح عرضه نشان میدهد که میزان اسانس 7/76 درصد گلابهای کارگاهها و 5/27 درصد گلابهای مراکز عرضه بیشتر از cc 100/ mg 12 بوده است و نتایج در هر دو مرکز مربوطه بین گلا ب هایی که میزان اسانس شا ن بیشتر و کمتر از 12 بود ، از نظر آماری معنیدار میباشد ( 0001/0 p< ). همچنین میزان اسانس 3/58 درصد گلابهای کارخانهها بیشتر از cc 100/ mg 12 بوده است.
نتیجهگیری: میزان اسانس بیشتر نمونه های کارگا ه های گلا ب گیری و کارخانه ها قابل قبول بود در حالی که میزان اسانس در بیشتر نمونه های مراکز عرضه پایین بوده است. با توجه به میزان پایین اسانس در بسیاری از نمونه ها برنامه ریزی مداوم و ارائه را ه کارهای کاربردی جهت بهبود کیفیت گلاب توسط سیاست گز اران و مس و ولین بهداشتی شهرستان را طلب می کند.