سابقه و هدف: با توجه به تناقض هایی که در مورد آرایش لایه عضلانی حلقوی در جدار ایلیوم در کتاب های مرجع و مقالات وجود دارد و نظر به اهمیت شناخت ساختار و عملکرد سلول های اینترستیشیال کاخال در تنظیم حرکات روده ای که می تواند در شناخت اتیولوژی بیماری های عملکرد روده مفید باشد و به منظور مطالعه سلول های مذکور با میکروسکوپ الکترونی، این تحقیق بر روی جدار ایلیوم سگ انجام گرفت.

مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه بنیادی به روش توصیفی بر روی پنج قلاده سگ می باشد و نمونه ها از قسمت انتهایی ایلیوم پس از پرفیوژن با ماده ثابت کننده در حین بیهوشی کامل حیوان تهیه و جهت مطالعه میکروسکوپ الکترونی ترانسمیشن آماده و لایه عضلانی جدار، شبکه آئورباخ، شبکه عضلانی عمقی و سلول های اینترستیشیال کاخال از نظر موقعیت و ارتباطات بررسی شد.

یافته ها: تحقیق نشان داد که سلول های اینترستیشیال کاخال در شبکه آئورباخ، بین سلول های عضلانی لایه حلقوی و شبکه عضلانی عمقی در همه نمونه ها وجود دارد و در یک مورد وجود دسته هایی از سلول های اینترستیشیال کاخال و رشته های عصبی بین شبکه آئورباخ و شبکه عضلانی عمقی در ضخامت لایه عضلانی حلقوی مشاهده گردید.

نتیجه گیری: سلول های اینترستیشیال کاخال در شبکه های عصبی جدار ایلیوم و همین طور در ضخامت لایه عضلانی حلقوی آن وجود دارد و احتمالا این سلول ها نقشی در ارتباط شبکه آئورباخ به عنوان شبکه اصلی حرکتی با شبکه عضلانی عمقی به عنوان شبکه فرعی حرکتی دارند. از این رو، در این مورد تحقیقات بیشتر در نمونه های حیوانی و در صورت امکان نمونه های انسانی پیشنهاد می گردد.