سابقه و هدف: در سال های اخیر همزمان با افزایش کلی شکایت از خطاهای پزشکی، میزان شکایت از متخصصین زنان و زایمان هم افزایش یافته است. گرچه در کشورهای غربی بیشترین شکایت از خطاهای پزشکی مربوط به رشته زنان و زایمان است ولی شکایت از این رشته در کشورمان در رتبه دوم قرار دارد. افزایش تعداد شکایت ها در غرب نه تنها عوارض جانبی را در رشته زنان و زایمان کاهش نداده است و هیچ تغییری در کیفیت ارائه خدمات ایجاد ننموده، بلکه باعث اثرات مضری نظیر کاهش تمایل به این رشته، افزایش میزان سزارین و نپذیرفتن بیماران پرخطر شده است. به این ترتیب طب دفاعی در زنان و زایمان شکل گرفته و ضربه معکوس ناشی از شکایت به صورت افزایش عوارض جانبی در رشته زنان و زایمان پدیدار شده است.

مواد و روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی و گذشته نگر بر روی شکایت های مطرح شده در نظام پزشکی استان تهران طی سال های ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۵ انجام شده است.

یافته ها: در این مدت به طور کلی ۱۵۳۷ شکایت مطرح شده است که ۱۱۱۶ مورد (۷۲,۶% کل آن شکایت های) مربوط به رشته های جراحی و ۲۱۳ مورد (۱۳.۸% کل آن شکایت ها) مربوط به زنان و زایمان است. سی و یک درصد شکایت های زنان و زایمان مربوط به بیمارستان های دولتی، ۳۰% مربوط به بیمارستان های خصوصی و ۳۹% مربوط به کلینیک های سرپایی و مطب ها هستند. همچنین در این مدت ۲۰۷ رای در هیات های انتظامی استان تهران در رشته زنان و زایمان صادر گردیده است که شامل ۴۰% رای برائت، ۳۹% پرونده های مختومه، ۱۷% مجازات انتظامی و ۷% ارجاع به دادگستری است. هشتاد و نه درصد شکایت ها به علت عدول از بایدها و نبایدها، ۷.۵% به علت تخلفات مالی، ۳% به علت عدم رعایت حسن اخلاق و ۰.۵% به علت سو مدیریت بیمارستان ها مطرح شده اند.

نتیجه گیری و توصیه ها: برای دور ماندن از شکایت باید هر عملی را بر مبنای صحیح علمی، اخلاقی و قانونی انجام داد و بدون داشتن مهارت کافی به هیچ کاری اقدام ننمود.

سابقه و هدف: نظر به اهمیت مدارک پزشکی در نظارت ارزیابی و برنامه‌ریزی برای ارتقاء کمیت و کفیت خدمات و عدم اطلاع دانشگاه متبوع از وضعیت آن، این پژوهش به منظور تعیین عملکرد بخش مدارک پزشکی بیمارستان‌های آموزشی ـ تخصصی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران در سال ۱۳۸۰ صورت پذیرفت.

مواد و روش‌ها: ‌این پژوهش مطالعه‌ای توصیفی است که گردآوری داده‌های آن با استفاده از چک لیست و از طریق مشاهده و مصاحبه انجام گرفت. عملکرد بخش مدارک پزشکی در ۴ واحد پذیرش،‌ کدگذاری، آمار و بایگانی و در هر واحد با ۸ تا ۹ شاخص و در یک طیف ۵ گزینه‌ای تعیین شد و درصد عملکرد بر حسب کل بخش مدارک و هر یک از واحدها و به تفکیک بیمارستان‌های آموزشی تعیین گردید.

یافته‌ها: عملکرد کلی بخش مدارک پزشکی ۴/۵۵ درصد بود. بهترین عملکرد مربوط به واحد کدگذاری به میزان ۲/۶۴ درصد و نازل‌ترین آن مربوط به واحد آمار با ۵۰ درصد بود. نازل‌ترین شاخص واحد پذیرش و واحد کدگذاری مربوط به وجود دستورالعمل مدون به میزان ۲۰ درصد بود. بهترین و بیشترین عملکرد بخش مدارک پزشکی مربوط به بیمارستان شهید هاشمی‌نژاد به میزان ۵/۷۰ درصد و کم‌ترین عملکرد مربوط به بیمارستان شهید نواب صفوی به میزان ۸/۴۸ درصد بود.

نتیجه‌گیری و توصیه‌ها: بخش مدارک پزشکی بیمارستان‌های مورد پژوهش از عملکرد متوسط برخوردار بودند. به منظور بهبود عملکرد بخش‌های مدارک پزشکی، تهیه و تدوین دستورالعمل‌های خاص هر واحد، به کارگیری نیروی انسانی متخصص، برگزاری دوره‌های بازآموزی، ‌تخصیص بهینه منابع، تجهیزات و فضای مورد نیاز هر واحد و هم‌چنین ارزیابی مداوم عملکرد بخش‌های مدارک پزشکی احتمالاً می‌تواند مفید باشد و بررسی تجربی آن را توصیه می‌نماید.

سابقه و هدف : مراکز فوریت‌ها و اورژانس بیمارستان‌ها نقش اساسی در تضمین سلامت و نجات جان انسان‌ها در حوادث و سوانح ایفاء می‌کنند. مدیریت و ارزیابی فعالیت‌های اورژانس و ارایه خدمات مطلوب به بیماران با ایجاد سیستم اطلاعاتی و ثبت صحیح اطلاعات میسر می‌باشد. از آنجائی که از وضعیت ثبت اطلاعات اورژانس در این منطقه اطلاعاتی در دست نیست، پژوهشی جهت تعیین میزان ثبت اطلاعات پرونده اورژانس در بیمارستان‌های شهر کاشان در بهار ۱۳۸۱ صورت پذیرفت.
مواد و روش‌ها : این مطالعه با استفاده از داده‌های موجود انجام گرفت. تعداد ۵۴۰ پرونده از طریق نمونه‌گیری تصادفی ساده از بین پرونده‌های اورژانس بیمارستان‌ها انتخاب و اطلاعات آنها با توجه به اوراق استاندارد معاونت پژوهشی وزارت متبوع و بر اساس اطلاعات مورد نیاز جمع‌آوری شد. اطلاعات جمع‌آوری شده شامل موارد قانونی، اداری، مالی و کادر تکمیل‌کننده نظیر پذیرش، پرستاری و پزشکی بود. این اطلاعات با آزمون کای‌ دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: از ۵۴۰ پرونده مـورد بررسی میزان عدم ثبت اطـلاعات قانونی ۱۴‌ درصد، اداری ۱۲ درصـد، مالی  ۱۴ درصد، پذیرش ۱۷ درصد، پرستاری ۱۱ درصد و پزشکی ۱۷ درصد بود. آمار عدم ثبت موارد قانونی، اداری و مالی در بیمارستان نقوی ۱۲ درصد و در بیمارستان شهید بهشتی ۱۵ درصد بود که اختلاف آماری معنی‌داری را نشان داد (۰۰۰۱/۰p<). در کل ساعت ترخیص، علت خارجی و توصیه‌های پس از ترخیص بیشترین میزان عدم ثبت را داشت.
نتیجه‌گیری و توصیه‌ها: به نظر می‌رسد میزان ثبت اطلاعات پرونده بیماران اورژانس در بیمارستان‌های شهر کاشان نسبتاً مطلوب باشد، اما در بعضی موارد خاص پزشکی مانند ساعت ترخیص و توصیه‌های پس از ترخیص کمبود ثبت اطلاعات همچنان وجود دارد.

سابقه و هدف: با توجه به مسن شدن روزافزون جمعیت ، شیوع بالای اختلالات مزمن روانپزشکی در کشورمان و وجود اطلاعات متناقص در مورد مشخصات زمینه ا ی این افراد و به منظور تعیین خصوصیات زمینه ا ی بیماران بالاتر از ۵۵ سال مبتلا به اختلالات روانپزشکی مزمن ، این تحقیق در بزرگترین بیمارستان روانپزشکی کشور صورت گرفت.

مواد و روشها: تحقیق با طراحی مقطعی، روی کلیه بیماران واجد شرایط انجام گرفت. ضمن مصاحبه فردی با تک تک بیماران، خصوصیات فردی و اجتماعی آنان بررسی و ثبت گردید. سپس داده های فرم اطلاعاتی استخراج و طبقه بندی گردید و تمامی متغیرهای مورد مطالعه بر حسب جنسیت در دو گروه زن و مرد مقایسه شد و اختلاف آنها با استفاده از آزمونهای آماری مناسب محاسبه گردید.

یافته ها : از مجموع ۱۰۲۵ بیماری بستری در بیمارستان در هنگام مطالعه، تعداد ۱۹۱ بیمار (۶/۱۸ درصد) بالای ۵۵ سال مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین سنی آنها ۶۱ سال و ۵/۵۶ درصد زن بودند. شغل اکثر زنان قبل از بستری ، خانه داری و مردان ، کارگری ساده بود. ۵۸ درصد زنان و ۴۷ درصد مردان هرگز ازدواج نکرده بودند. ۷۷ درصد زنان بیسواد و ۷۴ درصد مردان سطح راهنمایی و کمتر داشتند. شایعترین تشخیص روانپزشکی (به میزان ۷۰ درصد) اسکیزوفرنیا بود. شروع بیماری در اکثر بیماران به صورت تدریجی بود. بیشتر بیماران بیش از ۱۰ بار بستری شده بودند و اکثریت قریب به اتفاق آنها هیچ ملاقات کنند ه ای نداشتند.

نتیجه گیری و توصیه ها: تحمل درد و رنج شدید روانی و جسمی و نیز سیستم حمایتی ضعیف خانوادگی و اجتماعی این بیماران ، لزوم اصلاح برنامه ر یزی ساختاری جهت موسسه زدایی ، توجه بیش از پیش به بازتوانی بیماران فوق و گسترش شبکه ها ی حمایتی قوی را مطرح می کند.

سابقه و هدف: این مطالعه به منظور ارزیابی نقش وسایل پزشکی نظیر کاف فشارسنج، الکل موجود در ظرف نگهدارنده ترمومتر و گوشی پزشکی در انتقال عفونتهای بیمارستانی در بیمارستان شهید بهشتی کاشان در سال ۱۳۸۳ پذیرفت.

  با توجه به اهمیت عفونتهای بیمارستانی، عوارض ناشی از آنها و اینکه آلودگی وسایل پزشکی یکی از راههای انتقال آنها می باشد، همچنین بعلت عدم دسترسی به اطلاعاتی در این زمینه و به منظور تعیین میزان آلودگی باکتریال وسایل پزشکی و تعیین مقاومت آنتی بیوتیکی باسیلهای گرم منفی جداشده از آنها، این پژوهش در بیمارستان شهید بهشتی کاشان صورت پذیرفت.

مواد و رو ش ها: این مطالعه به صورت توصیفی بر روی ۱۶۶ نمونه از وسایل پزشکی شامل محلول الکل محفظه ترمومتر، کاف فشارسنج و گوشی پزشکی مورد استفاده در بخشهای مختلف بیمارستان شهید بهشتی کاشان انجام گرفت. وسایل به صورت تصادفی انتخاب و نمونه گیری بوسیله سواپ استریل آغشته به سرم فیزیولوژی استریل از سطوح خارجی آنها انجام گردید، سپس به محیط ترانسپورت انتقال داده شد، آنگاه در آزمایشگاه میکروبشناسی دانشکده پزشکی به محیطهای آگار خوندار و محیط ائوزین متیلن بلو تلقیح گردید و کولونیهای جداشده با تستهای بیوشیمیایی استاندارد نظیر تست ایندول، متیل رد، وژزپرسکوئر، سیترات، اکسیداز، کاتالاز و کوآگولاز تعیین هویت گردیدند. باسیلهای گرم منفی جدا شده با روش دیسک دیفیوژن، آنتی بیوگرام شدند. نتایج حاصل به صورت جداول توصیفی ارائه و مورد بحث قرار گرفت.

یافته ها : از ۱۶۶ نمونه کشت داده شده ۱۰۹ مورد (۷/۶۵ درصد) آلوده بودند (۷۳-۴/۵۸: ۹۵% CI ). کافهای فشارسنج و گوشیهای پزشکی در تمام موارد و الکل موجود در محفظه ها ی نگهداری ترمومترها در ۵۰ درصد موارد آلوده بودند. بیشترین میزان آلودگی در محلول الکل نگهداری ترمومترهای بخش جراحی زنان به میزان ۱۰۰ درصد مشاهده گردید. از مجموع ۱۲۴ میگروارگانیسم جدا شده ۵۷ کوکوس گرم مثبت(۴۶ درصد) ، ۳۳ باسیل گرم منفی (۶/۲۶ درصد) ، ۱۴ کوکوس گرم منفی (۳ /۱۱ درصد) ، ۱۱ باسیل گرم مثبت (۹/۸ درصد) ، ۶ مخمر (۸/۴ درصد) و ۳ سوش قارچ (۴/۲ درصد) ایزوله گردید. در آنتی بیوگرام انجام شده بر روی باسیلهای گرم منفی مقاومت بالا به سفالوسپورینهای نسل اول و سوم، سیپروفلوکساسین و کوتریموکسازول مشاهده گردید.

نتیجه گیر ی: با توجه به شیوع بالای آلودگی وسایل پزشکی به ویژه آلودگی محلول الکل ترمومترها ، استفاده از ترمومترهای شخصی و ضدعفونی دور ه ای گوشیهای پزشکی و کافهای فشار سنج توصیه می گردد.

سابقه و هدف: امروزه بهبود عملکرد مراکز درمانی جهت افزایش کارایی و اثربخشی، یکی از اهداف مهم مراکز درمانی است. در این راستا ایجاد و پیروی از استانداردها نقش مهمی در افزایش کارایی مراکز درمانی دارد. لذا ، این پژوهش به منظور تعیین میزان رعایت استانداردها در بخش مدارک پزشکی بیمارستا ن های شهرستان کاشان در سال ۱۳۸۳ انجام پذیرفت.

مواد و رو ش ها : این پژوهش، مطالعه ا ی توصیفی است. جامعه پژوهش، کلیه مراکز درمانی شهرستان کاشان بوده است. گردآوری داد ه ها با استفاده از پرسشنامه ا ی در چهار بخش استانداردها شامل استانداردهای خط مشی و روندکاری، تجهیزات و وسایل، موقعیت و فضای فیزیکی و نیروی انسانی به روش مشاهده مستقیم انجام و داد ه های گردآوری شده با امتیازبندی و درصدگیری از امتیازات دسته بند ی و با توجه به امتیازات، کمتر از ۲۵ درصد خیلی ضعیف، ۲۵ تا ۵۰ درصد ضعیف و ۵۰ تا ۷۵ درصد متوسط و ۷۵ درصد و بیش از آن، خوب در نظر گرفته شد و مورد تحلیل قرار گرفت.

نتایج: استانداردها به میزان ۶۱ درصد در بخش مدارک پزشکی مراکز درمانی تحت پژوهش رعایت می شود. در بین مراکز درمانی، بیمارستان شبیه خو انی با ۶۰ درصد کمترین و بیمارستان اخوان با ۸/۶۹ درصد بیشترین میزان را داشته است و هر دوa در حد متوسط بود ه اند. در بین استانداردهای تحت بررسی، خط مشی و روندکاری ب ا ۵۲ درصد ، کمترین میزان را به خود اختصاص داده است. واحد آمار با ۵/۵۳ درصد کمترین میزان رعایت استانداردها و واحد کدگذاری با ۲/۶۵ درصد بیشترین میزان رعایت استانداردها را داشته است.

نتیجه گیر ی : میزان رعایت استانداردها در بخش مدارک پزشکی مراکز تحت پژوهش در حد متوسط بوده است. مهمترین عامل کاهش امتیاز استانداردها، فقدان خط مشی و روندکاری استاندارد در واحدهای بخش مدارک پزشکی بوده است. ب ه نظر می ر سد عدم وجود متولی خاص در این خصوص در حوزه معاونت سلامت و عدم صدور و پیگیری دستورالعمل ها ی مدون و استاندارد ، دلیل اصلی این نقطه ضعف باشد. لذا ایجاد ساختار تشکیلاتی در حوزه سلامت وزارت بهداشت و درمان توصیه م ی شود.

سابقه و هدف: اعتماد به‌نفس یک احساس ظریف و دقیق است که در بهداشت جسمی و روانی افراد بسیار موثر بوده و به‌عنوان یکی از زمینه‌های آسیب پذیری نسبت به افسردگی مد نظر قرار می‌گیرد. هدف از این مطالعه ارتقاء اعتماد به‌نفس دانشجویان با استفاده از کارگاه آموزشی است.

مواد و روش‌ها: در پژوهش حاضر که یک مطالعه آزمایشی با تخصیص تصادفی بلوکی است، ۱۰۶ نفر از دانشجویان (۵۴ نفر گروه آزمایش و ۵۲ نفر گروه شاهد) شرکت کردند. برای گروه آزمایش ۶ ساعت آموزش به‌روش کارگاهی برگزار گردید. پرسشنامه اعتماد به‌نفس آیزنک در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون و نیز یک‌ماه پس از کارگاه به‌عنوان پیگیری اجرا شده و در نهایت، میانگین نمره اعتماد به نفس در هر دو گروه قبل و بعد از مداخله محاسبه شد.

نتایج: میانگین نمره اعتماد به‌نفس در گروه آزمایش از ۵۰/۲۰ در پیش آزمون به ۲۲/۲۳ در پس آزمون افزایش یافت (۰۰۱/۰=P). همچنین، میانگین نمره آزمون یک‌ماه پس از برگزاری کارگاه در مرحله پیگیری به ۶۰/۲۲ رسید که نشان‌دهنده افزایش معنی‌داری در میزان اعتماد به نفس در مرحله پیگیری است (۰۰۱/۰=P)، در حالی‌که در گروه شاهد این اعداد از ۲۹/۲۱ در پیش آزمون به ۲۴/۲۱ در پس آزمون کاهش یافت. همچنین میانگین نمره آزمون در مرحله پیگیری به ۲۷/۲۱ رسید و تغییر معنی‌داری در نمره اعتماد به‌نفس مشاهده نشد.

نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از تحقیق، بیان‌گر آن است که کارگاه آموزشی ارتقا اعتماد به‌نفس تاثیر مثبتی بر میزان اعتماد به‌نفس دانشجویان داشته است.

سابقه و هدف: یکی از موضوعات مهم زمین شناسی پزشکی، بررسی ارتباط بین بیماری های قلبی عروقی و سختی آب در نواحی خاص می باشد. در چندین کشور و منطقه ارتباط منفی بین سختی آب و مرگ ناشی از بیماری های قلبی عروقی مشاهده شده است. کربنات کلسیم خاصیت آنتی اسیدی دارد و در نواقص کلیوی و درمان استئوپروزیس نیز به کار می رود.

مواد و روش ها: به منظور بررسی صحت این مطلب با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور، از داده های حرارتی سنجنده ETM+ ماهواره لندست ۷ استفاده گردید و به وسیله این تصاویر نواحی دارای کانی دولومیت مشخص شد. سپس، با نمونه برداری آب مصرفی و تعیین خصوصیات شیمیایی و کاتیون های آن و بررسی انطباق منابع آب با نواحی دولومیتی و بررسی آمار، تعداد بیماران کلیوی و قلبی عروقی مشخص گردید.

نتایج: به علت پایین بودن میزان کلسیم و منیزیم آب مصرفی نسبت به حد مطلوب این عناصر در آب که ناشی از عدم انطباق سفره های آب با کانی های دولومیتی می باشد، درصد بیماری های فوق الذکر نسبت به جمعیت منطقه که حدود ۳۰ هزار نفر می باشد، درصد قابل توجهی است.

نتیجه گیری: درصد بیماری‌های کلیوی در منطقه ۱۳/۱ درصد و بیماری های قلبی و عروقی برابر با ۸۵/۱ درصد می باشد.