سابقه و هدف: مقاومت آنتیبیوتیکی در بین باکتریهای پاتوژن به خصوص اشریشیاکلی به یک معضل بزرگ در امر درمان تبدیل شده است. از رایج ترین مکانیسم های ایجاد مقاومت، تولید آنزیم های بتالاکتاماز وسیع الطیف (ESBL) می باشد. با توجه به اهمیت باکتری های تولیدکننده ESBL، لازم است شیوع آن در هر ناحیه مشخص شود. هدف از انجام این مطالعه تعیین فراوانی اشرشیاکلیهای تولیدکننده ESBL در بیماران بستری و سرپایی در مرکز آموزشی درمانی شهداء شهر قاین می باشد.
مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی روی ۲۲۳ نمونه اشریشیاکلی جداسازی شده از دو گروه بیماران بستری و سرپایی در مرکز آموزشی درمانی شهداء قاین انجام شد. به منظور تایید سویه های اشریشیاکلی از محیط های کشت انتخابی و آزمون های بیوشیمیایی استفاده شد. میزان حساسیت آنتی بیوتیکی سویه ها با روش دیسکدیفیوژن و تعیین فنوتیپی سویه های بتالاکتاماز وسیع الطیف با استفاده از روش دیسک ترکیبی انجام گرفت.
نتایج: شیوع اشریشیاکلی تولیدکننده بتالاکتاماز وسیع الطیف ۳۰ درصد بود. پنجاه درصد از موارد مثبت اشریشیاکلی تولیدکننده ESBL در بیماران بستری و ۴/۲۴ درصد در بیماران سرپایی شناسایی شدند. سویه های بتالاکتاماز وسیع الطیف بیشترین مقاومت را به ترتیب نسبت به آنتی بیوتیک های سفتریاکسون، سفکسیم، سفازولین و سفوتاکسیم و کمترین مقاومت را نسبت به نیتروفورانتوئین و آمیکاسین نشان دادند.
نتیجه گیری: نتایج حاکی از شیوع گسترده اشریشیاکلی تولیدکننده ESBL در بیماران بستری در مقایسه با بیماران سرپایی بوده است که این امر بیانگر انتشار گسترده سویه های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک ها در بیمارستان ها می باشد. بنابراین، پایش مستمر و شناسایی سریع این سویه ها می تواند نقش مهمی در جلوگیری از گسترش ژن های بتالاکتاماز وسیع الطیف داشته باشد.