سابقه و هدف: نانوذرّات بهدلیل خواص آنتیاکسیدانی، آنتیباکتریایی و توانایی ایجاد سمیت در سلولهای سرطانی در درمان بیماریها مؤثر هستند. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات سمیت سلولی، آنتیاکسیدانی و آنتیباکتریایی نانوذرّات اکسید روی سنتزشده توسط گیاه تاج خروس (Amaranthus cruentus L.) میباشد.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی که بهصورت in vitro انجام شد، به منظور بررسی اثر سمیت نانوذرّات اکسید روی بر روی رده سلولی سرطان پستان MDA-MB-۲۳۱ و نرمال HUVEC از آزمون MTT (۳- ]۴ و ۵- دیمتیل تیازول- ۲- ئیل [-۲-۵- دیفنیل تترازولیوم برومید) استفاده شد. خواص آنتیاکسیدانی این نانوذرّات به کمک آزمونهای ABTS (۲،۲- آزینو بیس (۳- اتیل بنزوتیازولین ۶- سلفونیک اسید) و DPPH (۲،۲- دیفنیل-۱- پیکریل- هیدرازیل) مورد سنجش قرار گرفت. خاصیت آنتیباکتریایی نیز به کمک روش دیسک دیفیوژن بر روی باکتری گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس و گرم منفی سودوموناس آئروژینوزا مشخص گردید. آنالیز آماری توسط نرمافزار SPSS و آزمون آنالیز واریانس یکطرفه انجام شد.
نتایج: نتیجه آزمون MTT، IC۵۰ را در ۴۸ ساعت بعد از تیمار نانوذرّه برای سلول سرطان سینه، حدود ۳۲ میکروگرم بر میلیلیتر نشان داد. در حالیکه در غلظت مشابه برای رده سلولی نرمال، میزان زیستایی ۹۴ درصد بود. نتایج آزمون آنتیاکسیدانی نشان داد نانوذرّات در غلظت ۱۰۰۰ میکروگرم بر میلیلیتر قادر به مهار ۵۰ درصد از رادیکالهای آزاد ABTS هستند؛ اما توانایی کمی در مهار رادیکالهای آزاد DPPH دارند. همچنین این نانوذرّات دارای اثر مهاری بر روی رشد باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا بودند.
نتیجهگیری: نانوذرّات اکسید روی سنتزشده به روش سبز توسط گیاهL. Amaranthus cruentus دارای فعالیت آنتیاکسیدانی، آنتیباکتریایی و ضدّسرطانی است.