خلاصه

  سابقه‌ و هدف‌ : ایران به عنوان یکی از کانون‏های مهم لیشمانیوز جلدی روستایی شناخته شده است. این بیماری در نقاط مختلف استان اصفهان به صورت آندمیک مشاهده می‏شود. شهرستان آران و بیدگل از جمله این مناطق است که موارد زیاد مبتلایان به لیشمانیوز جلدی در آن مورد توجه مسئولان بهداشتی کشور قرار گرفته است. این مطالعه به منظور شناسایی نوع لیشمانیوز جلدی بیماران، گونه انگل مولد آن در انسان، جوندگان مخزن و پشه‏خاکی‏ها ی ناقل در سال‏های 86-138 5 در شهرستان آران و بیدگل صورت گرفت. 

  مواد و روش‏ها: این مطالعه با طراحی مقطعی بر روی ‏ایزوله ‏های انسانی مبتلا به لیشمانیوز جلدی که به مراکز بهداشتی آران و بیدگل مراجعه کرده بودند، جوند گان و پشه‏خاکی‏ های صید شده از منطقه ‏ ی مورد مطالعه صورت گرفت. تشخیص عفونت انسانی با نمونه ‏برداری از زخم بیمار و نمونه‏برداری از لبه خارجی گوش جونده و تشریح پشه‏خاکی صورت گرفت و انگل‏های جدا شده در محیط NNN کشت داده شد. DNA انگل انسانی، جونده و پشه‏خاکی استخـراج ‏و با روش RAPD-PCR تعیین هویت شد. انگل‏های لیشمانیا ماژور جدا شده از انسان، جونده و پشه‏خاکی پس از تلقیح در قاعـــده دم موش BALB/c ، 4 تا 12 هفته بعد ایجاد زخم نمودند، ولی ایزوله‏های انسانی لیشمانیا تروپیکا در محل تلقیح به موش هیچ گونه زخمی ایجاد نکردند. اطلاعات مربوط به واحدهای پژوهش (بیماران، مخازن و ناقلین) پس از طبقه‏بندی با آمار توصیفی و درصد فراوانی گزارش و باندهای محصول PCR با سوش‏های استاندارد و مارکر مقایسه شد.

  نتایج: RAPD-PCR نشان داد که 4/71 درصد ‏ایزوله‏های انسانی، لیشمانیا ماژور و 6/28 درصد لیشمانیا تروپیکا بود و از بین جوندگان صید شده، 8/17 درصد ‏ رومبومیس اوپیموس ها آلوده به لیشمانیا ماژور بودند. با استفاده از این روش 9/1درصد پشه‏خاکی‏های فلبوتوموس پاپاتاسی ماده خونخورده نیز آلوده به لیشمانیا ماژور تشخیص داده شدند.

  نتیجه‏گیری: آزمایشات مولکولی نشان داد که انگل ایزوله‏های انسانی، مخازن و ناقلین، لیشمانیا ماژور و بیماری از نوع روستایی است. با توجه به نقش R. opimus به عنوان مخزن اصلی و مهم بیماری، کنترل این جونده را به منظور کاهش بیماری در منطقه پیشنهاد می‏نماید.