سابقه ­و هدف: تروما شایع­ترین علت بروز مرگ و عوارض در کشور ایران محسوب می­شود. در مطالعه حاضر در یک بررسی همه گیر شناسی در طی 3 سال، موارد پارگی ناشی از ترومای کولون و نحوه تشخیص و درمان آن در بیمارستان الزهرا ^(س)؛ وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و بیمارستان شهید بهشتی؛ وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کاشان مورد بررسی قرار گرفت.

مواد و روش­ها: در یک مطالعه توصیفی که طی یک دوره 3 ساله از سال 1385 لغایت 1387 انجام شد، 28 بیمار مبتلا به پارگی کولون به دنبال تروما در دو بیمارستان آموزشی اصفهان و کاشان مورد بررسی قرار گرفتند. مطالعه با استفاده از پرونده­های بیماران و به صورت توصیفی انجام گرفت. اطلاعات جمع آوری شده شامل جنس، سن، علت و محل پارگی، تظاهرات بالینی بیمار، نوع درمان جراحی، مرگ و میر و مدت بستری در بیمارستان بود. سپس با آزمون من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: از نظر نوع تروما، 14 بیمار(50 درصد) مبتلا به ترومای نافذ و 14 بیمار(50 درصد) مبتلا به ترومای غیر نافذ بودند. میانگین سنی بیماران با ترومای نافذ، 98/11 ± 21/26 و در بیماران با ترومای غیر نافذ، 8/16 ± 07/35 سال بود. در اکثر موارد ترومای غیر نافذ، محل آسیب در کولون سیگموئید و در موارد ترومای نافذ در کولون عرضی بوده است. انجام کولوستومی با یا بدون ترمیم، بیشتر در گروه ترومای نافذ انجام شده است. از نظر مرگ و میر، در بیماران با ترومای نافذ، یک بیمار (2/7 درصد) و در بیماران با ترومای غیرنافذ، 5 بیمار (7/35 درصد) در طی بستری در بیمارستان فوت نموده بودند. از نظر شدت پریتونیت، در بیماران با ترومای نافذ،10 بیمار (4/71 درصد) در stage I و 4 بیمار (5/28 درصد) در IV stage بودند، ولی در بیماران با ترومای غیر نافذ، 12 بیمار (7/85 درصد) در stage I ، یک بیمار (2/7 درصد) در stage III و یک بیمار(2/7 درصد) در IV stage بود که تفاوت معنی داری در بین دو گروه وجود نداشت. میانگین مدت بستری در بیماران با ترومای نافذ 97/7 ± 07/13 روز ( دامنه28-6 روز) و در بیماران با ترومای غیر نافذ 8/9 ± 71/11 روز ( دامنه40-6 روز) بود که تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود نداشت.

نتیجه­گیری : در مجموع مطالعه حاضر نشان می دهد که میزان مرگ و میر در مبتلایان به پارگی کولون ناشی از وارد شدن تروما با سایر علل پارگی کولون مشابه است. علیرغم توصیه های کتب مرجع و باتوجه به شدت پائین پریتونیت، هنوز جراحان در اکثر موارد ترومای نافذ از کولوستومی به عنوان عامل محافظتی جهت ترمیم و یا به عنوان روش درمان مستقل استفاده می نمایند.