سابقه و هدف: یافتن نشانگرهای مناسب بدخیمیها با حساسیت و ویژگی بالا روش مناسبی برای تشخیص زودتر، پاسخ به درمان و پیگیری بعد از درمان سرطانها است. این مطالعه با هدف مقایسهی حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و منفی و کارایی آنزیم تلومراز با نشانگرهای آنتیژن کارسینوژن جنینی ( CEA )، CYFRA 21-1 و هورمون پاراتیروئید در تشخیص بیماری سرطان روی مبتلایان به سرطان ریه و بیماریهای غیرتوموری ریوی مراجعهکننده به مرکز تحقیقات بیماریهای ریوی دانشگاه علوم پزشکی تبریز طی سالهای 85-1383 صورت گرفت.
مواد و روشها: این مطالعه با طراحی ارزش تشخیصی روی 50 فرد مبتلا به سرطان ریه و 20 بیمار مبتلا به بیماریهای غیرتوموری ریوی صورت گرفت . میزان فعالیت تلومراز با روش PCR-ELISA در نمونه های بیوپسی و سطوح سرمی هورمون پاراتیروئید ، آنتی ژن سرطانزای جنینی ( CEA ) و Cyfra 21-1 به روش الیزا اندازه گیری شد. سپس حساسیت، ویژگی و بقیهی شاخصهای ارزش تشخیصی محاسبه شد. از آزمون t مستقل و آزمون منویتنی یو جهت مقایسه میانگینهای کمی بین دو گروه استفاده گردید.
نتایج : آنزیم تلومراز بالاترین حساسیت و کارایی در تشخیص سرطان ریه را به ترتیب با 76 و 9/82 درصد نشان داد. میانگین این مق ادیر برای نشانگرهای تومور Cyfra21-1 ، برابر 58 و70 درصد محاسبه شد. بیشترین حساسیت نشانگر تومور تلومراز برای بیماران با سرطان یاخته ای بزرگ و کوچک با 100 درصد محاسبه شد. نشانگر تومور Cyfra21-1 بیشترین میزان حساسیت را برای سرطان یاختهای بزرگ با 98 درصد نشان داد.
نتیجه گیری : آنزیم تلومراز نسبت به Cyfra21-1 و CEA در تشخیص سرطان ریه از حساسیت و کارایی بالایی برخوردار است. نتیجهی مثبت آنزیم تلومراز میتواند به عنوان یکی از عوامل تشخیصی سریع به ویژه در درجات پایین بیماری مطرح شود.