سابقه و هدف: بیماران ماستکتومی ادم، درد و محدودیت کارکرد شانه را تجربه می‌کنند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر ماساژ دستی تخلیه لنف و بانداژ کم فشار بر این عوارض انجام شد.
مواد و روش‌ها: در این کارآزمایی بالینی تعداد 90 بیمار ماستکتومی رادیکال تعدیل یافته از بخش‌های انکولوژی بیمارستان امام خمینی تهران انتخاب شده و به‌صورت تصادفی در سه گروه ماساژ، ماساژ + بانداژ و کنترل قرار گرفتند. به گروه‌های مداخله چگونگی به‌کارگیری ماساژ تخلیه لنف و بانداژ کم فشار آموزش داده شد. سنجش شدت درد و اختلال کارکرد شانه، در روز هفتم و روز سی‌ام و بررسی ادم 24 ساعت بعد از عمل و روز سی‌ام بعد از شروع مداخله انجام گردید. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون کروسکال والیس) تحلیل شدند.
نتایج: آزمون آماری قبل از مداخله، بین میانگین اندازه دور دست، شدت درد و محدودیت حرکت شانه در سه گروه تفاوت معنا‌داری را نشان نداد. این در حالی بود که کاهش معنادار در اختلاف میانگین محدودیت حرکت شانه و شدت درد بین سه گروه در روز سی‌ام مداخله مشاهده گردید (001/0=P). این اختلاف در مورد میانگین اندازه دور دست معنی‌دار نبود.
نتیجه‌گیری: ماساژ تخلیه لنف و بانداژ کم فشار در کاهش عوارض بعد از ماستکتومی نقش موثری دارد.
