سابقه و هدف: با توجه به آلودگی وسیع قارچ آسپرژیلوس فلاووس بر مواد غذایی، مهار کامل رشد آن اجتناب ناپذیر است. گیاه صبر زرد به­دلیل دارا بودن ترکیب­های ضد میکروبی، فعالیت­های ضد قارچی و ضد باکتریایی را نشان می­دهد. هدف از این مطالعه، مقایسه فعالیت ضد قارچی عصاره­های استونی، اتانولی، متانولی و آبی گیاه صبر زرد بر رشد آسپرژیلوس فلاووس و ارزیابی اثر عصاره بر میزان تولید آفلاتوکسین B1 می­باشد.

مواد و روش­ها: فعالیت ضد قارچی عصاره­های استونی، اتانولی، متانولی و آبی گیاه صبر زرد به­روش Agar Plate Diffusion بررسی شد. عصاره­ها در غلظت­های 0، 10²، 10³، 10⁴ و 10⁵ میکرولیتر بر لیتر مورد آزمایش قرار گرفتند. به­منظور ارزیابی اثر عصاره بر میزان تولید آفلاتوکسین B1 ، از عصاره­ی استونی استفاده گردید و به­کمک روش HPLC میزان سم تولیدی اندازه­گیری شد.

نتایج: بیشترین فعالیت ضد قارچی (100 درصد)، در غلظت 10⁵ میکرولیتر بر لیتر عصاره استونی دیده شد. میزان مهار تولید آفلاتوکسین در غلظت 2000 میکرولیتر بر 50 میلی­لیتر محیط کشت، 94/40 درصد و در غلظت 2 میکرو لیتر بر 50 میلی­لیتر، 14/18 درصد گزارش شد.

نتیجه­گیری: عصاره­ی استونی گیاه صبر زرد می­تواند به­عنوان عامل ضد قارچی موثرتری بر مهار رشد آسپرژیلوس فلاووس نسبت به حلال­های دیگر باشد. هم­چنین، این عصاره باعث کاهش تولید آفلاتوکسین B₁ توسط قارچ آسپرژیلوس فلاووس می­شود.