سابقه و هدف: با توجه به شیوع لیشمانیوز جلدی در مناطق مختلف جهان و ایران و نظر به اینکه ترکیبات پنجظرفیتی آنتیموان که برای درمان این بیماری به کار میرود دارای عوارض جانبی متعددی میباشد، استفاده از گیاهان دارویی مورد تاکید قرار گرفته است. این تحقیق به منظور بررسی تاثیرگیاه دارویی درمنه بر روی زخمهای حاصل از لیشمانیا ماژور در موش آزمایشگاهی نژاد BALB/c در دانشگاه علوم پزشکی کاشان انجام گرفت.
مواد و روش ها: تحقیق با طراحی تجربی صورت گرفت. غلظتهای 1، 3 و 5 درصد اموسیون هیدروالکلی گیاه درمنه ( Artemisia sieberi ) بر روی 5 گروه 10 تایی موش سفید کوچک که قبلا توسط پروماستیگوتهای زنده و فعال لیشمانیا ماژور ( MHOM/64/IR/ER75 ) زخمی شده بودند مورد آزمایش قرار گرفت. سه گروه 10 تایی از جمعیت موشها به گروههای تجربی (دریافتکنندهی غلظتهای 1، 3 و 5 درصد) و 20 سر موش دیگر در 2 گروه 10 تایی به گروههای کنترل (بدون هرگونه مداخله و تجویز الکل 80 درصد) تقسیم شدند. کلیهی موشها به منظور مشاهدهی میکروسکوپی آماستیگوت مورد آزمایش قرارگرفتند و در صورت مثبت بودن تحت درمان واقع شدند. درمان به شکل موضعی سه بار در روز و حداکثر به مدت 30 روز انجام شد. در پایان هر 10 روز قطر زخمها تعیین و از نظر وجود آماستیگوتها مورد بررسی قرار گرفتند. تغییرات قطر زخمها در هریک از گروهها با استفاده از آزمونهای آماری Paired t-test ، ANOVA و Tukey مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج : بهبودی کامل بعد از پایان دورهی 30 روزه درمان در هیچکدام از موشهای تحت درمان با غلظتهای مورد بررسی درمنه مشاهده نشد و آزمایشات میکروسکوپی نمونههای گرفته شده از موشهای مورد بررسی مثبت بود.
نتیجه گیری : اسانس درمنه در غلظتهای 1، 3 و 5 درصد در درمان زخم لیشمانیا ماژور موثر نمیباشد و اموسیون گیاهی درمنه درکاهش قطر زخمها و کاهش معنیدار اجسام لیشمن زخم موشها پس از پایان دورهی درمانی بیتاثیر بود.
Doroodgar A, Arbabi M, Razavi M R, Mohebali M, Sadr F, Tashakkor Z. Effect of artemisia sieberi extract on Leishmania major ulcers in BALB/c mice. Feyz Med Sci J 2007; 11 (3) :52-56 URL: http://feyz.kaums.ac.ir/article-1-51-fa.html
درودگر عباس، اربابی محسن، رضوی محمد رضا، محبعلی مهدی، صدر فخرالدین، تشکر زهره. بررسی تاثیر اسانس گیاه درمنه (Artemisia sieberi) بر زخم های حاصل از لیشمانیا ماژور در موش BALB/c. مجله علوم پزشکی فيض. 1386; 11 (3) :52-56